Je slaapkamer,
een oase van rust

Inhoudsblok weergeven | |

1. Zorg voor een goede matras en hoofdkussens.

Kies de matras en hoofdkussens die bij jou passen: harde of zachte matras, dun meer lezen of dik hoofdkussen…
Ook fris beddengoed werkt slaapbevorderend. Probeer  je beddengoed wekelijks te verversen. Zo vermijd  je huisstofmijt en voorkom je een muffe zweetgeur in je lakens.
  Inhoudsblok weergeven | |

2. Verlucht je kamer dagelijks en zorg voor een optimale temperatuur.

Voldoende zuurstof in je kamer verhoogt je slaapkwaliteit. En als je studeert op meer lezen je kamer, bevordert dit ook het studeren.
 
De ideale temperatuur voor een slaapkamer varieert tussen de 16° en 20°C. Inhoudsblok weergeven | |

3. Zorg voor een aangename of ontspannende geur in je slaapkamer.

Nog een reden om dagdagelijks de kamer te verluchten. 
Een muffe geur bevordert meer lezen je slaap niet.
Vermijd onfris ruikend wasgoed of een dominante geurkaars.
Maak van je kamer een plaats waar het fijn is om te vertoeven. Inhoudsblok weergeven | |

4. Elimineer storend geluid.

Een blaffende hond, piepende rolluiken of een tikkende wekker kunnen je uit je meer lezen slaap houden.
 
Verstoort je snurkende bedgenoot je slaap? Bespreek dit met je partner. Want niets is zo slecht voor je slaap – en dus voor je gezondheid – als chronisch slaapgebrek. Raadpleeg eventueel een arts om te bekijken wat voor jullie de mogelijkheden zijn.
 
Val jij toch gemakkelijker in slaap met wat stiller achtergrondgeluid of -muziek? Dat kan. Dan is het een kwestie van zoeken naar welk geluid of welk muziek je voorkeur uitgaat… en de decibels in de gaten houden!
 
  Inhoudsblok weergeven | |

5. Vermijd licht op je slaapkamer.

Maak het zo donker mogelijk. Als het donker wordt, maakt je lichaam het hormoon meer lezen melatonine aan. Licht onderbreekt de productie van deze stof en maakt je wakker.
Moet je ’s nachts naar het toilet? Probeer het ook dan zo donker mogelijk te houden en vermijd felle verlichting. Inhoudsblok weergeven | |

6. Verwijder digitale apparatuur op je slaapkamer.

TV, smartphone, GSM, laptop zijn toestellen die je brein aan het werk houden, meer lezen waardoor je minder gemakkelijk in ‘slaapmodus’ geraakt. Inhoudsblok weergeven | |

7. Vermijd blauw licht.

Je laptop of smartphone produceren blauw licht. Dit licht maakt je extra meer lezen gevoelig om wakker te worden. Inhoudsblok weergeven | |

8. Lezen in bed is oké.

Neem bij voorkeur ‘papieren’ lectuur en doe een nachtlampje aan. Dit is beter meer lezen dan het blauwe licht op je laptop of smartphone. Inhoudsblok weergeven | |

9. Vermijd telewerk op je slaapkamer.

Vermijd werken vanuit je bed. Je bed dient om te rusten en te slapen. Als je meer lezen ‘wakkere’ activiteiten en ‘slaapactiviteiten’ op eenzelfde plek uitvoert, dan raakt je dag-nacht-systeem (ook wel circadiaans ritme genoemd) in de war.
Het is beter om te werken op één bepaalde plek en te slapen op een andere. Dat mag in dezelfde ruimte zijn. Maar je bed is geen werkplek. Inhoudsblok weergeven | |

10. Maak van je slaapkamer een aangename plek, klaar om te rusten

Een oase van rust… Fris beddengoed, een zuurstofproducerende plant, een meer lezen opgemaakt bed, … kunnen het verschil maken.
Vermijd rommel en wanorde.
Zorg ervoor dat je kamer een aangename, slaapvriendelijke plek is waar je naartoe wil, ipv een onaangename, muffe, aftandse plek die je wil vermijden. Inhoudsblok weergeven | |

Checklist: Je slaapkamer

Goede matras en hoofdkussen?
Kamer regelmatig verlucht?
Aangename geur?
Last van meer lezen storend geluid?
Licht op je kamer?
Apparatuur op je kamer?
Nachtlampje?
Werken in bed?
Aangename kamer? Inhoudsblok weergeven | |

Klaar voor de nacht

Inhoudsblok weergeven | |

1. Probeer elke dag rond het zelfde uur te gaan slapen.

Regelmaat zorgt voor houvast en je systeem (lichaam en geest) houdt daar van. Zo meer lezen bouw je voorspelbaarheid in, en je brein gaat daar op anticiperen.
Dus wanneer jij je pyjama aantrekt, de verlichting dimt en een kruidenthee neemt, dan weet jouw brein op de duur dat het weldra bedtijd is. Inhoudsblok weergeven | |

2. Gun jezelf 7-8 uur slaap per nacht.

Dit is wat een gemiddelde volwassene nodig heeft om in de ochtend uitgeslapen te meer lezen zijn. Tijdens een gezonde nachtrust heeft je systeem voldoende tijd om fysiek te recupereren en mentaal al je indrukken en ervaringen te verwerken.
 
Er zijn mensen die zeggen dat ze voldoende hebben aan enkele uren slaap per nacht. Vaak overschatten ze zichzelf en bouwen ze zo een chronisch slaaptekort op. Inhoudsblok weergeven | |

3. Ga niet slapen met je kledij van overdag.

Bewaak een duidelijk onderscheid tussen ‘slaaptijd’ en ‘wakker zijn’. Dat helpt meer lezen je systeem om in de juiste modus te geraken. Inhoudsblok weergeven | |

4. Vermijd cafeïne, alcohol en tabak in de avond.

Deze producten houden je wakker. Alcohol mag dan een verdovend effect hebben meer lezen (sommigen voelen zich sneller moe daardoor), het verstoort je slaappatroon. Inhoudsblok weergeven | |

5. Vermijd laat eten.

Probeer ’s avonds niet te laat te eten. Laat eten houdt je metabolisme actief, meer lezen waardoor je moeilijker in slaapmodus geraakt. Inhoudsblok weergeven | |

6. Vermijd fysieke activiteiten vanaf een uur voor het slapengaan.

Niks mis met ’s avonds nog een inspannende activiteit. Maar laat een ‘buffer’, meer lezen een periode van rust, van minstens één uur tussen die activiteit en het slapengaan.
Na een inspanning (bv. avondwandeling, etentje met vrienden,… ) ben je vaak nog een tijdje alert of voel je je actief. Daardoor ervaar je op dat moment te weinig slaapdruk.
 
De enige uitzondering hierop is seks! Dit bevordert de nachtrust. Inhoudsblok weergeven | |

7. Vermijd professionele activiteiten vanaf een uur voor het slapengaan.

Hier kan je dezelfde redenering volgen. Als je blijft werken (voor school of meer lezen voor je job) tot vlak voor je gaat slapen, bemoeilijkt dat je slaapmodus.
Het is dus een goed idee om na het studeren of wanneer je de laptop dichtklapt ’s avonds, nog even een muziekje op te zetten, TV te kijken, een boek te lezen, een babbeltje te doen met je kot- of huisgenoten,… Zo krijgt je slaapdruk de kans om je moe te maken.
  Inhoudsblok weergeven | |

8. Zorg voor een avondroutine.

Regelmaat helpt je systeem om in slaapmodus te geraken. Bv. pyjama aan, kopje meer lezen kruidenthee en nog even TV kijken…
Zo creëer je voorspelbaarheid: Je brein onthoudt dit en zal er na verloop van tijd op anticiperen. Inhoudsblok weergeven | |

9. Draag comfortabele nachtkledij of slaap naakt.

Vermijd slapen in knellende of krappe nachtkledij. Dit bevordert de nachtrust meer lezen niet. Inhoudsblok weergeven | |

10. Breng jezelf in rust voor je gaat slapen.

Hoe rustiger je bent vlak voor je gaat slapen, hoe groter de kans op een goede meer lezen nachtrust. Breng jezelf in ‘slaapmodus’.
 
Pieker je vaak in bed? Noteer je piekergedachten dan op een papiertje en pak het probleem de volgende dag aan.
 
Geef je over aan je slaap. Inhoudsblok weergeven | |

Checklist: Avondroutine

Naar bed op vast uur?
7-8u slaap?
Slaapoutfit?
Cafeïne, alcohol, tabak, laat meer lezen eten?
Buffer voor slapen gaan?
Avondroutine?
Piekergedachten?

  Inhoudsblok weergeven | |

Je ochtendstond
is goud waard

Inhoudsblok weergeven | |

1. Sta elke dag rond hetzelfde uur op.

Je systeem houdt van regelmaat en routine. Dit geeft voorspelbaarheid en vergt meer lezen op de duur minder energie. Inhoudsblok weergeven | |

2. Zorg voor een ochtendroutine.

Ook dit draagt bij aan regelmaat en voorspelbaarheid. Hierdoor kan de ochtend meer lezen vlotter verlopen.
Bv. opstaan, douche, ontbijt, krant lezen, hond uitlaten… Inhoudsblok weergeven | |

3. Trek andere kleding aan dan je slaapkledij.

Zo ervaart je systeem (lichaam en geest) een duidelijker onderscheid tussen meer lezen ’tijd om te slapen’ en ’tijd om wakker te zijn’. Dat bevordert je slaap ’s nachts.
 
Moet je vandaag de deur niet uit? Draag dan gerust een comfortabele outfit, maar vermijd om de ganse dag in je pyjama rond te lopen. Inhoudsblok weergeven | |

4. Gun jezelf tijd om op gang te komen.

De meeste mensen zijn in de ochtend niet meteen kiplekker! Neem gerust eerst een meer lezen douche, ontbijt… voor je actief in gang schiet. Inhoudsblok weergeven | |

5. Zorg voor evenwicht tussen inspanning en ontspanning.

Actief zijn en inspannende activiteiten uitvoeren maken je moe. Je hebt energie meer lezen verbruikt en verhoogt zo je slaapdruk.
Een grote slaapdruk bevordert het inslapen en de kans op een goede nachtrust.
 
Zeker zo belangrijk is een goede afwisseling tussen inspanning (actieve momenten) en ontspanning (passieve momenten).
Dat brengt je in balans, en dat heeft een gunstige invloed op je slaappatroon. Inhoudsblok weergeven | |

6. Zorg voor evenwicht tussen binnen zitten en buiten komen.

Een goede afwisseling tussen binnen de gezelligheid opzoeken en naar buiten meer lezen trekken (licht, lucht en beweging) zorgt voor evenwicht.
Mensen die dit evenwicht bewaren, slapen doorgaans beter en kunnen beter om met hun stress. Inhoudsblok weergeven | |

7. Zorg voor evenwicht tussen tijd voor jezelf en tijd met anderen.

Afwisseling zorgt ervoor dat je mentaal in balans blijft. Mensen die in balans meer lezen zijn, slapen doorgaans beter. Inhoudsblok weergeven | |

8. Pak stress en extreem piekeren aan.

Mensen die stressbestendig zijn en hun piekeren kunnen omzetten in productief meer lezen denken, hebben een betere nachtrust dan extreme piekeraars. Inhoudsblok weergeven | |

9. Verhoog je slaapdruk.

Voel je je ’s avonds niet moe? Misschien ga je te vroeg slapen? Of slaap je meer lezen teveel?
Als je onvoldoende moe bent, is het moeilijk om de slaap te vatten.
 
Probeer eens een (half) uurtje later te gaan slapen. Misschien helpt dat om je slaapdruk te vergroten.
 
Probeer wel 7-8u slaap te behouden. Inhoudsblok weergeven | |

10. Raak je er in je eentje niet uit, blijf niet bij de pakken zitten en zet verdere stappen.

Wens je een medische blik op je slaapmoeilijkheden, neem dan contact op met je meer lezen huisarts.
Merk je dat je naar aanleiding van deze module en je slaapmoeilijkheden, nog met vragen zit of nood hebt aan een babbel, aarzel dan niet om mij te  contacteren voor een online gesprek op kathleen@hulptraject.be.
  Inhoudsblok weergeven | |

Checklist: Overdag

Ochtendroutine?
Op gang komen?
Balans inspanning – ontspanning?
Balans binnen – meer lezen buiten
Balans alleen – samen
Jezelf moe maken?
Pieker en stress?
Verdere stappen zetten? Inhoudsblok weergeven | |

Heb ik graag gelezen

Bamberger, Christophe. Beter slapen in 7 stappen. Praktische tips en adviezen meer lezen voor een betere nachtrust. Deltas (2018)
Kruit, Aline. Slapen is niets doen. Lucht BV (2021)
Laureys, Steven. Het no-nonsense slaap boek. Borgherhoff-Lamberigts (2022)
Walker, Matthew. Slaap. Nieuwe wetenschappelijke inzichten over slapen en dromen. De Geus (2018) Inhoudsblok weergeven | |

Welkom

Welkom bij dit online traject “Mijn hoofd zit vol!”.
In mijn praktijk als meer lezen psychotherapeut, zie ik dagdagelijks mensen die te kampen hebben met bezorgdheden, die hun gedachten niet op een rijtje krijgen, of ingrijpende ervaringen moeilijk verwerkt krijgen. Concreet kan dat gaan van stress, slaapproblemen, burn-out, familiale of relationele moeilijkheden, eenzaamheid, tot een onverwerkt rouwproces.
Mensen zeggen wel eens “Mijn potje zit vol.” Wat hebben al deze mensen doorgaans gemeen? Extreem piekergedrag en het gevoel dat hun hoofd vol zit. En daar biedt dit traject een antwoord op.
Merk je dat je na het volgen van deze online module toch gebaat zou zijn met extra professionele ondersteuning, aarzel dan niet om een vertrouwenspersoon, huisarts, psycholoog of psychotherapeut te contacteren. Zij bieden een luisterend oor en kunnen je als dat nodig is doorverwijzen. Inhoudsblok weergeven | |

Inhoud

In deze module worden 5 concrete handvaten of tips aangeboden waarmee je meer lezen gemakkelijk zelf aan de slag kan. Elk hoofdstuk bevat 1 concrete tip, aangevuld met relevante achtergrondinformatie of een eenvoudige handleiding. Telkens wordt afgerond met een toepassing of oefening.
Je bent vrij om deze oefening wel of niet uit te voeren, maar het is zeker een aanrader. Want hoe meer je bewust omgaat met een concrete tip, hoe beter je het zal onthouden.
 
Dit is een overzicht van de hoofdstukken:

Je gedachten op een rijtje
Belangrijk of dringend
Niet moeten maar willen
Geen doelen maar intenties
Ik wil… dus ik ga…

 
Of je nu scholier bent, student, pas afgestudeerde, jonge werknemer, niet meer zo jonge werknemer, alleenstaande moeder, gezinshoofd, of wijze senior… je haalt vast enkele bruikbare handvaten uit dit traject.
Ook na het volgen van dit traject zal je nog kopzorgen hebben, keuzestress ervaren, te kampen krijgen met heftige emoties of ingrijpende situaties. Maar je zal beter weten…

wat te doen om te vermijden dat je hoofd vol geraakt
en je zal beter weten hoe je je hoofd kan leegmaken. Inhoudsblok weergeven | |

Loslaten kan je leren

Inhoudsblok weergeven | |

Loslaten kan je leren.

Inhoudsblok weergeven | |

Warboel in je hoofd

Soms lijkt het één grote warboel in je hoofd. Veel gepieker. Keer op keer meer lezen dezelfde gedachten die door je hoofd gaan.
Of je merkt dat je gedachten van het ene op het andere springen, waardoor je niet productief kan nadenken of beslissingen kan nemen.
 
Herken je ze, deze piekergedachten?

Als er toen niet dat was gebeurd, dan had ik nu niet…
Hadden we niet beter dat gedaan, dan was het nu zeker anders gelopen…?
Pak ik het zo goed aan? Of doe ik beter dat? Of nee, toch beter zus of zo…

 
 
Door woorden te geven aan je gedachten, ga je automatische je gedachten structureren.
Dan krijg je alles meer op een rijtje in je hoofd.  En zo raakt je hoofd minder ‘overvol’.
Als het lukt om je gedachten beter te structureren, dan kan je beter onderscheid maken tussen datgene …

wat wel en niet belangrijk is
wat hoofdzaak en bijzaak is
waar je veel en weinig aandacht aan wil besteden
waarop je wel en geen invloed hebt. Inhoudsblok weergeven | |

Hoe geef je woorden
aan je gedachten?

Inhoudsblok weergeven | |

Verbaal

Je kan je gedachten omzetten in woorden op een verbale of mondelinge manier. Dit meer lezen kan je doen door te praten, te brainstormen, luidop na te denken…
Zoek een gesprekspartner die je kan vertrouwen, en die jou ernstig neemt. Een gesprekspartner is als het ware een klankbord: hij of zij kan luisteren en kan oprechte feedback geven.
Een gesprek biedt niet altijd meteen de oplossing van een probleem, maar kan wel voor opluchting zorgen. Mensen zeggen wel eens ‘er valt precies al een hele last van mijn schouders’.
 
Misschien kan je terecht bij…

een klasgenoot
een collega
de buurvrouw
je broer of zus
iemand van je ouders
de vertrouwensleerkracht
je trainer
de huisarts
een psychotherapeut
… Inhoudsblok weergeven | |

Praten biedt niet altijd meteen een oplossing. Maar het kan wel de zwaarte van je probleem wat verlichten.

Praten biedt niet altijd meteen een oplossing.
Maar het kan wel de zwaarte van meer lezen je probleem wat verlichten. Inhoudsblok weergeven | |

Praten biedt niet altijd meteen de oplossing. Maar het kan wel de zwaarte van je probleem verlichten.

Inhoudsblok weergeven | |

Toepassing

Neem pen en papier. Denk na over het volgende en noteer dit voor meer lezen jezelf.
 
Bij wie kan jij terecht als je …

luidop wil nadenken
een klankbord nodig hebt
even van gedachten wil wisselen
een luisterend oor kan gebruiken
even wil ventileren
je emoties kwijt wil
wil praten over je opties
de inbreng van een ander nodig hebt? Inhoudsblok weergeven | |

Schriftelijk

Je gedachten verwoorden kan ook schriftelijk door op te schrijven of meer lezen schematiseren (bv dagboek, mindmapping, lijstje, gedicht of liedje schrijven…).
 
Zo maak je automatisch gemakkelijker het onderscheid tussen:

wat wel en niet klopt voor jou
wat je wel en niet wil bereiken
wat je wel en niet wil zeggen
wat meer of minder belangrijk is voor je
…

 
 
  Inhoudsblok weergeven | |

Expressief

Misschien ben jij een creatieveling, met een eerder artistiek brein? Helpt het meer lezen jou om je gedachten vorm te geven op een andere expressieve manier?
 
Mogelijk is dansen of schilderen of muziek maken of… jouw manier om je gedachten op een rijtje te krijgen en om je uit te drukken? Inhoudsblok weergeven | |

Toepassing

Neem pen en papier. Denk na over het volgende en noteer dit voor meer lezen jezelf.
 
Welke tool of welk middel kan jou helpen om je gedachten beter te structuren?

lijstjes?
agenda?
Post-its?
weekplanning op je computer?
mindmap?
bepaalde apps?
pen en papier?
dans
boetseren
schilderen
muziek maken
gedichten of liedjes schrijven
… Inhoudsblok weergeven | |

Hoe geef jij uiting aan je gedachten en gevoelens?

Hoe geef jij uiting aan je gedachten en gevoelens?

Inhoudsblok weergeven | |

De vorm waarmee jij je gedachten tot uitdrukking brengt, is de stem waarmee jij communiceert.

Inhoudsblok weergeven | |

Mensen piekeren het vaakst over:

• school/werk
• relatie
• sociale contacten/familie
• gezondheid
• geld
• keuzes maken

Inhoudsblok weergeven | |

Piekergedachten
aanpakken

Piekeren is menselijk, dus iedereen doet het wel eens. Maar soms kan gepieker je meer lezen gedachten zó in beslag nemen dat het een last wordt. Dat het een negatieve invloed heeft op je humeur, op je concentratie, op je geheugen, op je prestaties… Je gedachten draaien in cirkeltjes, en in je brein passeren telkens weer dezelfde scenario’s. En het lukt je niet om tot actie over te gaan. Deze chaos in je hoofd geeft innerlijke onrust en kan extreem vermoeiend zijn.
 
Piekergedachten situeren zich vaak in het verleden of in de toekomst (of in beiden!). Dat betekent dat je met je brein…
 
OFWEL

te vaak, te lang,
in het verleden blijft hangen, of niet kan loslaten,
in die mate dat het somberheid of zelfs depressiviteit kan teweegbrengen,
want je beseft dat je het verleden niet kan veranderen.

 
OFWEL

te vaak, te lang,
vooruitblikt of wil plannen of anticiperen op dingen,
in die mate dat het voor angst en soms zelf paniek kan zorgen,
want je beseft dat je niet alles onder controle kan hebben.

 
 
 
  Inhoudsblok weergeven | |

Van piekeren
naar productief denken

Roep je piekergedachten een halt toe door je aandacht op het heden te richten. meer lezen Dan zet je je gepieker om in een productief denkproces, dat gericht is op actie, op knopen doorhakken, op het probleem aanpakken, op iets uitproberen, of een beslissing nemen.
Datgene waar je niet zeker van bent of waarop je geen invloed hebt, dat zet je in gedachten even aan de kant. Je richt je aandacht op datgene wat jij wel in de hand hebt, op datgene wat jij zelf wel kan doen of proberen. Zo help je je brein om je gedachten te structureren, om je gedachten beter op een rijtje te krijgen.
 
Je gepieker omzetten in een productief denkproces, doe je in 3 stappen. Zeg tegen jezelf (desnoods luidop!):
 
STAP 1:  Halt!
Mijn gedachten draaien weer in cirkeltjes.
Stop!
 
STAP 2:  Wat kan ik nu doen?
Waarop heb ik wél invloed en waarop heb ik géén invloed?
Waarvan ben ik zeker?
Wat kan  IK er NU aan doen (op korte termijn: nu, vandaag, morgen…)?
Welke logische eerste stap kan ik nu zetten, met de middelen waarover ik nu beschik (kennis, energie, financiële middelen…)?
Wat heb ik hierbij nodig?
Wie heb ik hierbij nodig?
 
 
STAP 3:  Ik ga…
Ik ga nu, vandaag of morgen…
Ik ga nu, vandaag of morgen niet meer…
Ik doe nu, vandaag of morgen…
Ik doe nu, vandaag of morgen niet meer…
 
 
Een eenvoudig voorbeeld, ter verduidelijking:
Was ik maar niet zo gemeen geweest tegen mijn vriendin, dan hadden we die ruzie niet gehad en waren we nog steeds bevriend en had ik me nu niet zo eenzaam gevoeld, want dan kon ik tegen haar vertellen over…
Stop!
Die ruzie kan ik niet ongedaan maken. Wat kan ik wel doen? En wat wil ik wel doen? Ik wil me eigenlijk wel verontschuldigen voor mijn harde woorden. Misschien is het een idee om haar een mailtje te sturen.
Oké, ik stuur haar vanavond als ik thuis ben een mailtje. En dan afwachten hoe ze zal reageren. Inhoudsblok weergeven | |

Een productief denkproces ordent je gedachten.

Een productief denkproces ordent je gedachten.

Inhoudsblok weergeven | |

Een productief denkproces zorgt voor orde en rust
in je hoofd.

Inhoudsblok weergeven | |

Losse eindjes

Soms zit je hoofd vol met duizend-en-één dingen die je nog te doen hebt; taken meer lezen op korte termijn (vandaag, morgen…) en taken op lange termijn (volgende maand, volgend jaar…).
Zolang een taak niet gedaan is, blijft dit sluimerende aandacht van je brein vergen.
Zolang iets niet afgerond is, blijft dit je (bewust of onbewust) bezig houden in je hoofd, blijft dit energie vergen, kan dit je spanning en stress geven.
Je kan je hoofd leeg maken als je een taak vervult hebt. Inhoudsblok weergeven | |

Prioriteiten

Je zal al vaak gedacht hebben dat álles doen niet haalbaar is.  En zeker niet meer lezen meerdere taken op éénzelfde moment!
Dus je wil selecteren! Bepaal waar je op dát moment je tijd en energie wél en niét in steekt.  Dat kan door prioriteiten te stellen. 
Hoe doe je dat? De Eisenhouwer theorie kan je daarbij helpen.
 
◻    Wat belangrijk én dringend is, daar geef je prioriteit aan.
Dit is dus een kwestie van meteen DOEN.
 
Voorbeelden:

Taak wiskunde die tegen morgen af moet zijn
Artikel dat je moet schrijven en indienen tegen deze avond
Na het werk bij de apotheek medicatie halen voor je zieke zoon

 
 
 
◻    Wat belangrijk is, maar niet dringend, dat kan een beetje wachten. Maar mag niet uit het oog worden verloren.
Dus dit is een kwestie van PLANNEN.
 
Voorbeelden:

Paper indienen tegen volgende maand
Eerste fase van een project dat tegen volgende week rond moet zijn
Afspraak maken bij de tandarts

 
 
◻    Is een taak dringend, maar niet belangrijk (voor jou), dan gaat dat vaak om taken die voor anderen wel belangrijk kunnen zijn.
Dit zijn taken die je kan DELEGEREN of TUSSENDOOR doen.
 
Voorbeelden:

Je moeder zegt dat je ‘dringend’ je kamer moet opruimen.
Feesttoeters kopen tegen verjaardagsfeestje morgen
De planten op je bureau water geven.

 
 
◻  Wanneer een taak minder belangrijk is en ook niet dringend, geef er dan de laagste prioriteit aan. Dit doe je dus enkel wanneer er tijd over is.
Ofwel doe je dit ALS LAATSTE… ofwel… misschien een taak om te VERGETEN…?
 
Voorbeelden:

Netflix kijken
TikTok bekijken
Op je werk iets online opzoeken voor je ouders Inhoudsblok weergeven | |

Eisenhower matrix

Inhoudsblok weergeven | |

Toepassing

Neem pen en papier. Denk na over het volgende en noteer dit voor meer lezen jezelf.
 
Mijn Eisenhouwer matrix. Probeer het eens!

Waar geef jij vandaag en deze week prioriteit aan?
Wat ga je plannen?
Wat probeer je tussendoor nog gedaan te krijgen?
Waar geef je de laagste prioriteit aan of wat ga je ‘vergeten’? Inhoudsblok weergeven | |

Van moeten…

Vermijd om te spreken in termen van “moeten”.  Je zet jezelf hierbij erg onder meer lezen druk. Hoe meer je van jezelf “moet”, hoe hoger je de lat legt. En hoe hoger de lat ligt, hoe lager je kan vallen en hoe meer stress je ervaart. Zo vergroot je dus zelf het risico op een gevoel van falen en faalangst.
 
Ik moet tegen morgen 10 pagina’s lezen!
Ik moet tegen vanavond nog die 3 taken vervuld hebben!
Ik moet geslaagd zijn voor dat examen!
Ik moet vandaag de badkamer nog gepoetst hebben!
Ik moet die job hebben!
Ik moet nog in de winkel geraken voor 18u!
Onze ploeg moet winnen! Inhoudsblok weergeven | |

… naar WILLEN

Het is beter om te spreken in termen van “willen”.  Als je spreekt vanuit meer lezen “willen” dan bedoel je eigenlijk hetzelfde als bij “moeten”. Maar je zet jezelf minder onder druk.  Je ervaart meer comfort en je voelt jezelf minder in het nauw gedreven als het moeilijk loopt.  Oefen hiermee en corrigeer jezelf.
 
 
Ik wil tegen morgen 10 pagina’s gelezen hebben.
Ik wil vanavond graag die 3 taken vervuld hebben.
Ik wil heel graag slagen voor dat examen.
Ik zou willen dat ik de badkamer vandaag nog gepoetst krijg.
Ik wil die promotie heel graag.
Ik wil na mijn werk nog graag langs de winkel rijden.
Ik wil dat onze ploeg deze wedstrijd wint. Inhoudsblok weergeven | |

Toepassing

Neem pen en papier. Denk na over het volgende en noteer voor jezelf.
 
Wat meer lezen zijn jouw ‘moeten’-valkuiken?
Welke ‘ik-moet-nog’ zinnen hoor jij jezelf vaak zeggen? Inhoudsblok weergeven | |

Onder controle?

Niks mis met het vooropstellen van doelstellingen of uitdagingen. Maar het niet meer lezen behalen van je doelstellingen kan een gevoel van falen teweegbrengen.  Zeker als je voor jezelf de lat te hoog legt. Perfectionisten leggen de lat vaak te hoog. Immers, hoe hoger de lat ligt, hoe lager je kan vallen…
 
Bij het bepalen van doelstellingen ben je vaak teveel gefocust op het behalen van een resultaat. Je wil een resultaat of uitkomst onder controle krijgen.
 
Bijvoorbeeld:

Ik wil een goed punt voor het groepswerk van Nederlands.
Ik wil een goede evaluatie voor ons project.
Ik wil dat ons concert een spetterend succes wordt.
Ik wil droog op mijn werk geraken.
Ik wil dat de groep mij sympathiek vindt.
Ik wil mijn partner gelukkig maken.

 
 
Verschillende factoren hebben een invloed op het behalen van dat resultaat. Hoe graag je ook grip wil hebben op die factoren (wat een ander doet, de omstandigheden…), je hebt ze niet onder controle.
Immers, wat een ander doet heb je niet in de hand. Hoe vlot de ander werkt, hoe ervaren de ander is, hoe gemotiveerd de ander is, dat heb je niet in de hand.
Evenmin heb je de omstandigheden waarin je moet werken of handelen onder controle (beschikbare tijd, aantal medewerkers, budget, tegenslag, weersomstandigheden, …). Inhoudsblok weergeven | |

Wanneer leg jij de lat voor jezelf te hoog?

Wanneer leg jij voor jezelf de lat te hoog?
Waar zou je ze beter leggen? Wat is meer lezen meer realistisch?
Wat is een meer haalbare eerste stap voor jou?
 
  Inhoudsblok weergeven | |

Door de lat iets lager te leggen, vergroot je
de kans op een succes. 
Daarna kan je de lat verleggen.

Inhoudsblok weergeven | |

Intenties

 
Of je groepsgenoten of collega’s hun bijdrage leveren, zich evenveel meer lezen inzetten als jijzelf, dat heb je niet onder controle.
Of je leerkracht of projectleider beschikbaar is om vragen aan te stellen, dit heb je niet in de hand.
Of er niks mis zal lopen met de micro’s en de belichting, dat heb je niet in de hand.
Of het gaat regenen, dat heb je niet in de hand.
Of anderen jouw humor leuk vinden, dat heb je niet in de hand.
Of je partner ernstig ziek wordt, dat heb je niet onder controle.
 
Beter is het om intenties of voornemens te formuleren, en maak het concreet. Immers, je hebt wél in de hand wat jijzelf doet.
 
 
Bijvoorbeeld:

Ik wil mijn best doen voor dit project. Ik ga mijn bijdrage leveren en de deadlines respecteren. En ik ga proberen mijn groepsgenoten te motiveren.
Ik neem mezelf voor om mijn best te doen voor Wiskunde. Dus ik ga vanavond de les van vandaag overlezen.
Ik neem het zekere voor het onzekere, en neem een paraplu mee.
Als de apparatuur uitvalt door een stroompanne, dan zingen we gewoon zonder. We zorgen ervoor dat we onze teksten goed ingeoefend hebben.
Of ze me leuk gaan vinden, dat weet ik niet. Ik ga gewoon vriendelijke zijn tegen iedereen en me amuseren.
Of wij voor altijd samen gelukkig zullen zijn, dat weet ik niet. Maar ik wil mijn partner vandaag wel blij maken met een leuke verrassing. Inhoudsblok weergeven | |

Toepassing

Neem pen en papier.  Denk na over het volgende en noteer dit voor meer lezen jezelf.
 

Welke grote en kleine dingen wil jij bereiken? 
Wat zijn jouw doelstellingen?
Kan je deze doelstellingen omzetten in concrete en haalbare intenties?
Welke intenties kan jij voor jezelf haalbaar en concreet formuleren? Inhoudsblok weergeven | |

Ik wil…

Je weet nu dat aan het willen bereiken van een doelstelling, een intentie vooraf meer lezen gaat. Je weet ook hoe je een intentie kan formuleren. En je weet dat je best meer aandacht schenkt aan die intentie dan aan het resultaat. Je weet dus eigenlijk al veel!
 
Je kan nog een stap verder gaan: Maak je voornemens concreet.
Aan een duidelijke en concrete actie of taak kan je gemakkelijker beginnen, dan aan een vaag voornemen.
Dus steek die handen uit de mouwen!
 
Bijvoorbeeld:

Ik wil mijn best doen voor Wiskunde. Dus ik ga vanavond een samenvatting maken van de les van vandaag.
Ik wil de stapel was aanpakken. Dus ik ga na de lunch de witte was sorteren en een wasmachine opzetten.
Ik wil die overvolle mailbox aanpakken. Dus ik straks om 16u een uurtje mails lezen en beantwoorden.
Ik wil mijn partner blij maken. Dus ik ga morgen zorgen voor een lekker en uitgebreid ontbijt. Inhoudsblok weergeven | |

… dus ik ga…

 
Iets afwerken = terug ruimte in je hoofd
Zolang een taak niet afgerond meer lezen is, blijf je spanning of interne onrust behouden hierover. Een vorm van sluimerende, knagende spanning die je blijft voelen zolang een taak niet afgerond of afgewerkt is. Mensen die uitstelgedrag vertonen (die vervelende taakjes gemakkelijk uitstellen), kennen dit gevoel zeer goed.
 
Je brein houdt van taken die afgewerkt zijn. 
Wat afgewerkt is, mag als het ware je brein of je geheugen verlaten.  Je moet er niet meer aan denken, want het is afgehandeld.  Zo komt er terug ruimte vrij in je hoofd.
 
Lukt het niet om iets af te werken, of ergens aan te beginnen? Maak voor de jou de eerstvolgende stap of actie zo klein, zo bevattelijk, zo realistisch, zo haalbaar mogelijk. Lukt een grote sprong niet? Maak dan kleine pasjes. Inhoudsblok weergeven | |

Toepassing

Neem pen en papier.  Denk na over het volgende en noteer dit voor meer lezen jezelf.
 

Wat ga ik vandaag doen?
Wat ga ik deze week doen? Inhoudsblok weergeven | |

Afronding

Je bent nu doorheen dit online traject. Hopelijk heb je uit de aangereikte meer lezen handvaten, enkele bruikbare tips kunnen halen. Tips die je in je dagdagelijkse leven kan toepassen, en waar je resultaat van kan behalen!
 
Dit traject is nu afgerond. Je hebt dat mooi volgehouden! Weer iets wat volbracht is en wat je kan afvinken van je to do-lijstje. Nu het bekijken van deze online module achter de rug is, vergt het geen aandacht meer van je. Dat betekent dus terug meer ruimte in je hoofd.
 
Ik wens je van ganser harte veel succes toe met het toepassen van wat je hieruit haalde!
 
Wil je nog meer tips of handvaten die je kunnen helpen bij het leren loslaten? Deel 2 van “Leren loslaten” biedt je vast nog meer inspiratie! Inhoudsblok weergeven | |

Extra ondersteuning

Heb je naar aanleiding van deze module nood aan een luisterend oor en een meer lezen babbel, aarzel dan niet om mij te contacteren voor een online gesprek via kathleen@hulptraject.be.
  Inhoudsblok weergeven | |

Heb ik graag gelezen

Beschuyt, Peter – Massa, Katrien. Waarom ben ik zo moe? Het enige boek dat meer lezen ervoor zorgt dat je meer grip krijgt op je energie. Borgerhoff & Lamberigts (2021)
Brown, Brené. Sterker dan ooit. De wijsheid van vallen en opstaan. Bruna Uitgevers BV (2015)
De Wachter, Dirk. Vertroostingen. Lannoo Campus (2023)
Hendrickx, Marcel. Zeg me dat ik oké ben. Over perfectionisme en bevestigingsdrang. Manteau (2016)
Keirse, Manu. Helpen bij verlies en verdriet. Lannoo (2017)
Maex, Edel. Mindfulness. In de maalstroom van je leven. Lannoo (2006)
Mayer, Heike. Leren loslaten. Tips en technieken om gepieker tegen te gaan en innerlijke rust te vinden. Deltas (2016)
McGee, Paul. Ophouden met piekeren. Deltas (2012)
Mouton, Nina. Zelfzorg is het begin van alles. Lannoo (2023)
 
  Inhoudsblok weergeven | |

Inleiding

Voor alle 52 weken van een jaar, krijg je een zin, stelling, spreuk, citaat, meer lezen quote, fragment… gepresenteerd, soms met wat humor, soms ernstig, soms filosofisch… Die 52 stukjes tekst zijn telkens gekoppeld aan wat achtergrondinformatie en enkele vragen.  Om bij stil te staan, een zelfreflectie, een inspiratiemomentje, om je veerkracht een beetje te vergroten… of net dat laatste duwtje in de rug dat je nodig hebt om iets te beslissen of ondernemen.
 
Je bepaalt zelf of je alle weken in één trek doorloopt, of echt wekelijks de tijd neemt om een spreuk te lezen en in je op te nemen. In dit laatste geval, kies bij voorkeur een vaste dag, dat geeft wat routine en houvast. En je kan telkens reflecteren over jouw afgelopen week, of fantaseren over de week die voor de boeg staat. Wat jou het beste past. Wanneer je even tijd hebt, of juist om even tijd voor vrij te maken. Inhoudsblok weergeven | |

«Het waren gewone woorden. Ik luisterde en wat ze zei, bracht een soort rust over me. Iemand sprak met me. Niet meer dan dat. Maar iemand zag me, die dame uit Tibet, met haar bezem in de hand.»

Dirk De Wachter
Uit Vertroostingen
 
Deze Belgische psychiater en meer lezen hoogleraar, verwierf faam bij het grote publiek met zijn eerste boek Borderline Times (2012). Eén van zijn inspiratiebronnen is de filosoof  Emmanuel Levinas.  Naar aanleiding van gezondheidsproblemen schreef hij zijn meest recente boek Vertroostingen (2022), waaruit dit een fragment is. De Wachter spreekt over het belang van de nabijheid van mensen, en hij leert ons dat lastigheid een onderdeel van het leven is.
 
Hoe vaak overkomt het je niet dat mensen vragen, vriendelijk en goedbedoeld, ‘Hoe gaat het met je?’, waarna je geheel sociaal wenselijk antwoordt met ‘Goed goed goed, druk druk druk!’. Heel anders voelt het als iemand je, geheel open en oprecht, vraagt hoe het écht met je gaat.
 
Met wie kan jij een open gesprek hebben? Een gesprek waarin je je gehoord en begrepen voelt? Inhoudsblok weergeven | |

«Emoties zijn ook maar emoties, niet meer dan dat. Ze komen en ze gaan. Dat inzicht heeft me sterker gemaakt.»

Ruth Becquart
 
Deze Vlaamse actrice speelt zowel theater als in meer lezen televisieseries. Misschien ken je haar uit de serie Clan, waarin ze Goedele, één van de vijf zussen speelde. Ook heeft ze rollen in enkele langspeelfilms op haar palmares staan.
 
Emoties zijn een uiting van een innerlijke belevingswereld. Mensen hebben 8 basisemoties: angst, boosheid, verdriet, blijdschap, liefde,  verbazing/verrassing, schaamte/schuld, walging.  We spreken van basisemoties (of primaire emoties), omdat de gezichtsuitdrukking universeel is. Ze bestaan in alle culturen. Emoties kunnen opgeroepen worden door een concrete situatie.
Bijvoorbeeld:

Iemand doet iets aardigs voor je, en dat maakt je blij.
Iemand maakt een gemene opmerking, en dat kan je boos maken.

Maar soms overkomt een emotie je, of ben je je niet bewust van de aanleiding. Je staat vrolijk en goedgezind op, vanzelf, zomaar. Of je hebt een verdrietige dag, zonder directe aanleiding.
Via emoties geef je anderen een kijk in je binnenkant, je belevingswereld. Die binnenkant wil je soms beschermen, dus verstop je die emoties soms. Maar evengoed voel je je soms overmand door een heftige emotie of blijf je er (te) lang in vasthangen. Emoties kunnen heftig en complex zijn.
 
Hoe ga jij om met blijdschap, met verdriet of boosheid?
Ben jij goed in het verstoppen van emoties? Of kan jij je binnenkant gemakkelijk tonen aan anderen? 
Kan jij soms ook overmand geraken door je emoties? Of heb jij ze altijd onder controle?
  Inhoudsblok weergeven | |

«Geduld is de metgezel
van wijsheid.»

Augustinus
 
Augustinus van Hippo leefde in de 4e eeuw en was theoloog, meer lezen filosoof, kerkvader en bisschop. Hij wordt ook wel Sint-Augustinus genoemd en is de beschermheilige van onder meer brouwers en drukkers.
 
Men zegt wel eens ‘Wijsheid komt met de jaren’. Soms worden mensen naarmate ze ouder worden milder en geduldiger. Anderen ervaren dat ze met het verstrijken van de tijd juist kritischer worden, of beter weten wat ze wel en niet verdragen. Misschien is het dat wat we zelfkennis noemen?
 
Wat kan jouw geduld danig op de proef stellen? Wanneer heb jij te weinig geduld aan de dag gelegd?
Of ben jij een mild en geduldig persoon?
Ervaar jij dat, naarmate je ouder wordt, je beter weet wat je wel en niet in je leven wil? Inhoudsblok weergeven | |

«Je bent
net zolang gestoord
tot je een genie bent.»

Johan Cruijff
 
Deze controversiële maar getalenteerde Nederlandse meer lezen profvoetballer en voetbaltrainer, speelde onder meer in de jaren ’60 en ’70 bij Ajax en was later trainer bij FC Barcelona. In 1999 werd hij uitgeroepen tot Europees voetballer van de 20ste eeuw. Na zijn actieve voetbalcarrière maakte hij zich verdienstelijk als voetbalanalist en hij was columnist voor het dagblad De Telegraaf.  In verschillende landen werd vanaf het jaar 2000 een Johan Cruijff Instituut opgericht: onderwijsinstellingen voor o.m. voetbal- en sportmanagement. Voor zijn bijzondere sportieve en maatschappelijke verdiensten kreeg hij meermaals hoge erkenningen.
 
Genialiteit grenst soms aan waanzin… Als je ergens heel goed in bent, een grote interesse of passie hebt, of beschikt over een talent, dan investeer je daar vaak veel tijd en energie in. Soms verlies je daardoor andere belangrijke (of minder belangrijke) dingen uit het oog. Je focus en passie kunnen  zelfs verglijden in een obsessie.
 
Waarin blink jij uit? Wat doe je graag en waarin ben je goed?
Waar ligt jouw interesse of wat is jouw passie?
Wanneer noemt men jou een kenner, een talent, een succes?
Wanneer komen jouw controversiële trekjes naar boven?
  Inhoudsblok weergeven | |

«Slaap is cruciaal om herinneringen te bewaren én om overbodige herinneringen kwijt te spelen. Alles onthouden zou simpelweg niet lukken, dus dromen we ergens óók om te vergeten.»

Dr. Steven Laureys
Uit Het no-nonsense slaap boek
 
Deze neuroloog en meer lezen ’topdokter’ doet al jarenlang baanbrekend onderzoek naar de werking van het menselijk bewustzijn.
Hij schreef o.m. Het no-nonsense slaap boek (2022), van waaruit bovenstaand citaat ontleend. In 2023 nam hij deel aan Special Forces: wie durft wint (VTM).
 
Vaak onderschatten we het belang van onze slaap. Niet enkel fysiek recupereren we dan, maar ook mentaal. Ons immuunsysteem schiet in actie om ons nog beter te kunnen beschermen, en we verwerken onze dagdagelijkse indrukken en emoties. Vaardigheden die we aanleerden en kennis (leerstof) die we eerder die dag opnamen, worden nog meer in ons geheugen ingebed. We leren dus tijdens onze slaap! Een gouden tip voor sporters en studenten…
 
Slaap jij goed? Sta je ’s ochtends fris en monter op?
Ben jij een sporter of student? Heb je voldoende nachtrust?
Verzorg jij je slaaphygiëne voldoende? Inhoudsblok weergeven | |

«Stilte is me ondertussen dierbaar geworden, ze werd een compagnon. Dat was niet altijd zo.  Ik was eerder fel en druk in mijn gedrevenheid. Energiek en ongeduldig. Zelden ontspannen. Er is wat veranderd de laatste tijd en ik weet exact hoe dat komt. Ik ben geland. Het is een bevrijdend gevoel te beseffen dat ik ben wie ik ben en dat denk hoe ik denk. Twijfel is een vriend geworden. Hij doet me nadenken en vormt vaak de basis van alles wat ik doe.»

Jeroen Meus
Uit 10 jaar dagelijkse kost (2021)
 
Deze kok en meer lezen televisiepresentator schreef verschillende succesvolle kookboeken. Wellicht ken je hem ook van programma Dagelijkse kost (op Eén). Hij liet ons kennismaken met de gourmethotdog en werd in 2020 benoemd tot ereburger van Leuven.
 
Soms mis je de stilte, in de dagdagelijkse hectiek van je leven. Stilte kan deugd doen. Het biedt de kans om je innerlijke batterij terug op te laden, om je hoofd leeg te maken, om te herbronnen, om je fantasie een kans te geven, om even stil te staan bij…
Daarentegen, soms kan stilte knap lastig zijn, lijkt het je wel gek te kunnen maken. De ondraaglijkheid van de stilte…
Evengoed heb je soms nood aan muziek, een gesprek, het lachen van de kinderen, leven, beweging, inzet… Ook beweging (in de meest ruime betekenis) kan jou inspireren en doet je voelen dat je leeft, dat je bestaat.
De valkuil is wanneer je het ene hebt zonder het andere. Het gaat om evenwicht, om balans.
 
Kan jij genieten van de stilte? Wat doet stilte met jou?
Vind je stilte eerder lastig en ongemakkelijk? Waarom is dat, denk je?
Wanneer werkt jouw fantasie? Hoe herbron jij jezelf?
Kan jij van jezelf zeggen dat je ‘geland’ bent? Heb jij evenwicht gevonden?
  Inhoudsblok weergeven | |

«I’ve been worryin’ that my time is a little unclear. I’ve been worryin’ that I’m losing the ones I hold dear. I’ve been worryin’ that we all, live our lives, in the confines of fear.»

Ben Howard
Uit The fear (album Every Kingdom. 2011)
 
Vrij vertaald:
Ik ben meer lezen bang dat mijn tijd wat onduidelijk is.
Ik ben bang om mijn dierbaren te verliezen. 
Ik ben bang dat we ons leven doorbrengen in het grensgebied van angst.
 
Deze Britse singer-songwriter groeide op in Devon. Hij studeerde journalistiek en is een fervent surfer. In 2023 trad hij o.m. op Rock Werchter op in The Barn.
 
Angst is één van je basisemoties. Elke cultuur kent de emotie en de gelaatsuitdrukking van angst. Wanneer mensen angstig zijn of zich in een bedreigende of stressvolle situatie bevinden, hebben ze de neiging om bijna reflexmatig te reageren op één van deze drie verdedigingswijzen:

aanvallen/vechten/strijden (fight)
vluchten/vermijden (flight)
verstijven/blokkeren/verlammen (freeze)

We noemen dit ook wel de fight-flight-freeze respons. Mensen die in een stressvolle of bedreigende situatie reageren volgens de reflex van strijden, zullen gemakkelijk hun stem verheffen en boos worden. Ze staan op scherp en gaan de confrontatie aan. Anderen zullen eerder vermijdend reageren, oogcontact en confrontatie vermijden, weglopen of zelfs vluchten in verslavingsgedrag. Mensen die bevriezen hebben de indruk dat ze niet meer kunnen nadenken, dat hun gedachten geblokkeerd zijn. Soms stokt zelfs hun adem en weten ze niet wat te zeggen.
 
Wanneer voel jij angst? Hoe ga je om met angst?
In welke verdedigingsreflex schiet jij bij stress, bedreiging of angst?
Wat kan jou geruststellen?
Waarin vind jij houvast?
  Inhoudsblok weergeven | |

«De kracht van perfectionisme ligt in het detail, in het zorgvuldig bewerken van elk afzonderlijk ding. Maar juist dat kan onheil betekenen, want daarmee verliest de perfectionist zich in bijkomstigheden.» 

Barbara Berckhan
Uit Minder doen, meer bereiken
 
Deze communicatietrainer meer lezen en auteur schreef o.m. het zeer toegankelijke boek Minder doen, meer bereiken. Tips en technieken om je tijd en energie doeltreffend te besteden (2018).
 
Je kent ze vast wel… Die ene collega voor wie het nooit goed genoeg is. Of een vriendin die haar keuken op elk moment van de dag picobello op orde heeft. Of misschien ben jij wel iemand die de handdoeken in de kast zó wil hebben liggen en niét anders. Of ben je erg streng voor jezelf.  Perfectionisten hebben doorgaans een groot verantwoordelijkheidsgevoel en leggen de lat erg hoog voor zichzelf (en vaak ook voor anderen). De dingen zó goed willen doen, vergt bijzonder veel energie. Ze lopen het risico zichzelf uit te putten. Een klein advies: Kies voor ‘goed’ in plaats van ‘perfectie’. Perfectie is een utopie. Goed is goed.
 
Ben jij een perfectionist? 
Leg je soms de lat te hoog? Voor jezelf? Voor anderen?
Kan jij je verliezen in kleinigheden?
Kunnen futiliteiten je afleiden van datgene wat je in feite wil doen? Inhoudsblok weergeven | |

«Ik heb geen grote trauma’s, maar vind het leven niet evident. Mijn gezin managen vind ik bijvoorbeeld best stresserend.»

Nathalie Broods
 
Deze Vlaamse actrice studeerde af aan de Studio Herman meer lezen Teirlinck. Ze speelde mee in diverse theaterstukken, televisieseries en films. Misschien ken je haar van de recente series Arcadia en Assisen (beiden uitgezonden in 2023).
 
Niet alles stressvolle situaties zijn traumatisch, maar ze kunnen knap lastig zijn. Stress ontstaat wanneer je draaglast en draagkracht significant uit balans zijn, wanneer het on-evenwicht te groot is. En dit met name wanneer je draaglast opvallend zwaarder is dan je draagkracht. Dan ontstaat er stress. Is daarentegen je draagkracht zoveel keer groter dan de last, dan is de kans groot dat je je verveelt en aan een uitdaging toe bent.
Heb je last van stress? Probeer dan je draaglast te verkleinen. Of probeer je draagkracht te vergroten. Zo krijg je terug meer evenwicht.
Je draaglast verkleinen doe je bijvoorbeeld zo:

een conflict uitpraten
een oplossing zoeken voor een probleem
stoppen met extra’s te doen voor anderen
uitstellen wat niet dringend is

Je draagkracht vergroten doe je bijvoorbeeld zo:

je omringen met mensen die het goed met je menen
bewuste keuzes maken
tijd nemen voor jezelf
werken aan je zelfvertrouwen

 
Welke alledaagse dingen zijn voor jou stresserend?
Wat zou jou helpen om deze stress te kunnen verminderen?
Hoe kan jij je draaglast verkleinen?
Hoe kan je je draagkracht vergroten?
  Inhoudsblok weergeven | |

«Ik neem echt wel af en toe tijd voor mezelf’ En toch, toch voel je diep vanbinnen dat het niet genoeg is, dat er ergens iets wringt of ontbreekt.»

Nina Mouton
Uit Zelfzorg is het begin van alles
 
Ook in haar meest recente meer lezen boek Zelfzorg is het begin van alles (2022), prijken de illustraties van haar zus. Nina is psycholoog, psychotherapeut en auteur. Graag breekt ze een lans voor mild ouderschap en zelfzorg.
 
Zelfzorg is meer dan me-time. Me-time betekent dat je op welbepaalde momenten tijd vrijmaakt voor dingen die jij leuk vindt om te doen, dingen die jou ontspannen.
Bijvoorbeeld:

Gaan shoppen met een vriendin en bijkletsen
Je afzonderen met een goed boek en opgaan in je verhaal
Je baard laten bijwerken door een echte barbier en genieten van de ervaring

 
Zelfzorg is meer dan dat. Zelfzorg impliceert dat…

je bewust omgaat met je eigen behoeftes. Want vaak ben je (teveel) gericht op de behoeftes van anderen (partner, kinderen, collega, …).
je luistert naar je lichaam. Want dat lichaam van je geeft jou signalen.
je leert aanvoelen waar je grenzen liggen en die ook kan aangeven aan anderen.
je je verbonden voelt met anderen én met je authentieke zelf (je echte zelf).  Je hebt een verstandhouding met anderen én met jezelf.
je aandacht hebt voor de balans van geven en ontvangen, een balans die zich situeert tussen jou en de ander. Je wil dat het ‘fair’ blijft.
je hulp kan vragen zonder schaamte of schuld.

 
Wat betekent voor jou me-time concreet?
Waar kan jij van genieten? Hoe kan jij je innerlijke batterij terug opladen?
Wat betekent voor jou zelf zelfzorg concreet? Waar voel jij dat je nog een weg af te leggen hebt?
Welke stappen heb je al gezet? Hoe merk je dat dit een meerwaarde is voor jou?
  Inhoudsblok weergeven | |

«Ik moet just niks!»

Wout van Aert
 
Voor de goede orde schrijf ik dit citaat toe aan deze meer lezen talentvolle Belgische veldrijder en wielrenner uit de Kempen. Maar menigeen zal deze woorden zelf al in de mond genomen hebben!
Wout van Aert kan meerdere mooie prestaties op zijn palmares noteren. Wereldkampioen veldrijden, podiumplaatsen op de Olympische Zomerspelen en ritwinnaar in de Tour de France zijn er daar enkele van. Inmiddels is hij gehuwd en in 2023 werd zijn tweede zoon geboren.
 
Je moet dit en je moet dat… Veel ‘moeten’. En daardoor voel je je vaak onder druk gezet, door anderen, en misschien ook wel door jezelf. Probeer het woord ‘moeten’ achterwege te laten, en in te ruilen voor ‘willen’.

Ik wil dit heel graag af hebben tegen vanavond.
Ik wil zo graag winnen met mijn team.
Ik wil graag een goed resultaat behalen voor deze opdracht.

Dit doet geen afbreuk aan je engagement of je inzet, maar het biedt jou iets meer comfort. Je voelt je niet met je rug tegen de muur staan.
 
Nam jij de woorden “Ik moet just niks!” al eens in de mond?
Moét jij veel van jezelf?
  Inhoudsblok weergeven | |

«Waar veel gevoel is,
is ook veel leed.»

Leonardo Da Vinci
 
Da Vinci leefde tijdens de Italiaanse renaissance (15de meer lezen eeuw) en was o.a. architect, uitvinder, schilder, filosoof. Het schilderij de Mona Lisa, te bewonderen in het Louvre in Parijs, is van zijn hand. Clos Lucé in het Franse Amboise herbergt een museum dat aan zijn leven en werk gewijd is.
 
Sommige mensen zijn heel sensitief ingesteld, soms zelfs hoogsensitief. Ze zijn sterk ontvankelijk voor de behoeftes van anderen, en hebben voelsprieten voor sfeer en dynamiek in een groep. Het zijn goede luisteraars die oprechte interesse tonen in hun medemens.  Sensitieve mensen kunnen echter ook overprikkeld raken door de veelheid aan prikkels die ze ervaren of overspoeld worden door de intensiteit van vibes die op hen afkomen. Het verwerken van al deze prikkels en emoties vergt veel energie, waardoor een drukke dag met veel sociale contacten heb extreem kan vermoeien.
 
Ben jij een sensitief persoon?
Ben jij ontvankelijk voor groepssfeer, emoties en behoeftes van anderen? 
Raak jij soms overprikkeld? Inhoudsblok weergeven | |

«Winter, spring, summer, or fall, all you have to do is call, and I`ll be there. You`ve got a friend.»

Carole King
Uit You’ve got a friend (album Tapestry. 1971)
 
Carole King is meer lezen een Amerikaanse singer-songwriter die vooral in de jaren 60’s en 70’s enkele hits schreef. Ze schreef liedjes voor anderen, maar zong ook zelf. In 2021 kreeg ze een ster op de Hollywood Walk of Fame.
 
Vrije vertaling
«Winter, lente, zomer of herfst,
je hoeft alleen te roepen,
en ik zal er zijn.
Je hebt een vriend.»
 
Vriendschap bestaat in verschillende lagen. In de buitenste laag situeren zich de vele vriendelijke contacten, zonder verdere diepgang.  De volgende laag herbergt vriendschappen waarbij voornamelijk leuke momenten worden gedeeld (bv. cafévrienden). Nog verder zitten vriendschappen die die een gezonde balans van geven en ontvangen kenmerken, zonder dat er sprake is van onvoorwaardelijkheid. Naarmate je meer naar de kern gaat (en het aantal vrienden verkleint) kom je bij die paar vrienden die dicht bij jouw kern staan, die jou echt kennen, die je in volle vertrouwen neemt en die je nauw aan het hart liggen.
 
Bij wie kan jij terecht met je zorgen?
Wie noem jij jouw vriend of vriendin?
Bij wie vind je troost? Wie kan samen met jou lachen?
Wie zijn jouw vrienden die je in vertrouwen kan nemen? Inhoudsblok weergeven | |

«De kwetsbaarheid van mensen mag dan een realiteit zijn, de menselijke veerkracht is doorgaans nog een stuk groter.»

Jeffrey Wijnberg
Uit Dit is niet het leven dat ik heb besteld
 
Deze meer lezen Nederlandse psycholoog, psychotherapeut, schrijver en columnist is geboren in de Verenigde Staten en groeide op in Nederland. Zijn  provocatieve therapiestijl omschrijft hij zelf als “een speelse mix van humor, uitdaging en goed contact’.
Dit citaat komt uit zijn boek Dit is niet het leven dat ik heb besteld, mentaal sterk worden in een verwende samenleving (2018), waarin hij ons o.m. het belang van veerkracht probeert duidelijk te maken.
 
Veerkracht is het vermogen om terug overeind te veren nadat je een tegenslag of stress te verduren kreeg. Dit vergt o.m.:

relativeringsvermogen
realiteitszin
probleemoplossend vermogen
mentale stabiliteit
zelfvertrouwen en zelfacceptatie

 
Wat maakt jou kwetsbaar?
Hoe ga je daar mee om?
Wanneer voel jij je veerkrachtig?
Wanneer merk je dat je terug overeind kan veren?
  Inhoudsblok weergeven | |

«De vraag is dus: troost je jezelf (de autonome mens) of heb je de ander nodig om troost te vinden (de verbonden mens)?»

Lieven Migerode
Uit Ik zie u graag
 
Deze Vlaamse psycholoog en meer lezen relatietherapeut heeft al enkele publicaties op zijn palmares staan. Hij schreef ook Ik zie u graag, hoe blijf je gelukkig in je relatie (2015). Tevens is hij co-auteur van het boek Partnergeweld en Emotionally Focused Therapy, Vechten voor de liefde (2020).
 
Wanneer we zien dat iemand het moeilijk heeft of verdrietig is, dan willen we vaak ter hulp snellen en een oplossing voor het probleem bedenken. Maar vaak is dat niet het eerste wat die persoon nodig heeft. In eerste instantie hebben mensen nood aan een beetje empathie en troost. Hoe doe je dat, empathie en troost bieden? Ik geef je enkele tips:

Herken de emotie: Ik merk dat je overstuur bent. Ik zie dat je verdrietig bent.
Wees nabij of bereikbaar: Ben je in dezelfde ruimte, zet je dichterbij en richt je lichaam naar de ander. Heb je telefonisch contact, doe de deur van je bureau toe of zonder je af. Zo elimineer je afleiding. Ben je even niet beschikbaar, laat dan weten wanneer wél.
Luister actief: Begin niet zelf volop te praten over iets vergelijkbaar wat je hebt meegemaakt. Maar luister en maak oogcontact. Geef af en toe een kleine bevestiging, verbaal of non-verbaal. Bevestigend knikken kan helpen, of kleine bevestigende woordjes (Ja, ja…, Och nee…).
Erken de emotie: Als ik je dit hoor vertellen, dan begrijp ik dat dit je verdrietig maakt.
Of je lichamelijk contact maakt  (bv je hand op de schouder van de ander leggen, een knuffel geven, …) hangt af van jou, van de ander en van de soort relatie die jullie hebben. Doorgaans maken mensen gemakkelijker fysiek troostend contact met mensen waarmee ze een persoonlijke of intieme relatie hebben (bv. partner, familie, boezemvriendin…). Hoe afstandelijker het contact (bv. collega), hoe minder men geneigd is tot een fysiek troostend gebaar.

Empathie en troost bieden nog geen oplossing, maar de emotie kan al een beetje zakken. Mensen voelen zich begrepen en krijgen terug wat ‘ademruimte’. Daarná kan je samen bekijken of er een oplossing gezocht moet worden voor het probleem.
 
Wat betekent troost voor jou?
Waarin vind jij troost?
Wie of wat biedt jou troost? Inhoudsblok weergeven | |

«Ik heb een heel zwaar leven, Echt heel zwaaar, Alles is voor mij ontzettend moeilijk, Ik heb echt een heel zwaar leven, Nee, nee maar echt waaar, Het leven is voor mij gewoon ontzettend zwaar»

Brigitte Kaandorp
Uit Ik heb een heel zwaar leven (theatervoorstelling Zó. meer lezen 2009)
 
Deze Nederlandse cabaretière is een krak in het afwisselen van hilarische fratsen met gevoelige liedjes. Ze bracht verschillende albums uit en in 2006 ontving ze de Gouden Harp; een muziekprijs voor mensen die betekenisvol geweest zijn voor de Nederlandse muziek.
 
Lachen is gezond, echt waar! Als je lacht, maakt je lichaam endorfines aan en deze stof werkt ontspannend en pijnstillend. Het heeft een positieve werking op je hartslag, bloeddruk en spierspanning. Humor werkt stressverlagend en zorgt voor meer levensvreugde. In ongemakkelijk situaties kan humor het ijs doen breken en spanning doorprikken. Het werkt verbindend (mensen worden er door aangetrokken) en aanstekelijk. Het kan zorgen voor ontlading bij een beladen of emotioneel moment. Het doet je met een andere blik, een meer positieve blik kijken naar de wereld om je  heen. Door een gezonde portie zelfspot kan je beter relativeren en worden de dingen soms lichter om te dragen.
Uiteraard zijn er ook momenten waarop humor niet gepast is. En evenmin is het goed voor je mentale gezondheid om al je pech en tegenslag weg te lachen. Mensen die voortdurend de clown of grapjas zijn, verbergen vaak veel leed of verdriet.
Suggesties:

Lach als je iets vrolijks ziet, zelfs al gaat het om kleine dingen.
Zoek humor actief op (strips, stand-up comedy, TV programma…).
Omring je met mensen die kunnen lachen.
Lach om je pech en ‘dwazigheden’ (gezonde zelfspot).

 
Wanneer was de laatste keer dat je luidop moest schaterlachen?
Zoek jij humor actief op?
Kan jij relativeren?
Kan lachen jou helpen in het omgaan met pech en tegenslag?
  Inhoudsblok weergeven | |

«Er is slechts één weg naar geluk en dat is op te houden met je zorgen te maken over dingen waar je geen invloed op hebt.»

Epictetus
 
Deze Romeinse stoïcijns filosoof uit de 1e eeuw was afkomstig meer lezen uit het huidige Turkije. Onder het bestuur van keizer Nero werd hij als slaaf naar Rome gestuurd. Hij kreeg er wel onderwijs en werd later zelf leraar. Voor hem was de filosofie een levenswijze; het dient om toe te passen in het concrete leven. Samen met Marcus Aurelius en Seneca, is hij één van drie bekendste stoïcijnen. Stoïcijnen maken een onderscheid tussen datgene waarover je geen controle hebt (het lot, externe gebeurtenissen…), en datgene wat wel binnen je invloedsfeer ligt (je mening, je gedrag, je reactie…).
 
Veel mensen hebben de neiging om alles (of toch veel) in hun omgeving onder controle te willen hebben. Denk maar aan…

de inbreng van je collega of klasgenoot bij een groepsopdracht
je planning die je zorgvuldig opstelde en waarvan je wil dat het zo effectief zal lopen
de weersomstandigheden als je op vakantie bent
…

 
Echter, wat een ander doet, heb je niet onder controle. Wat jou overkomt, heb je niet onder controle. Toch proberen deze externe factoren halsstarrig onder controle te krijgen, zal je bijzonder veel energie vergen en kan leiden tot frustratie en uitputting. Probeer je te focussen op datgene waarop je wél invloed hebt:

Hoe ga je om met een collega die onderpresteert? Jouw reactie, daarop heb je wel invloed.
Hoe ga je om een planning die niet helemaal loopt zoals gewenst? Of je probeert te relativeren, of je je planning wil aanpassen, daarop heb je invloed.
Hoe ga jij om met regen tijdens je vakantie? Kan je er het beste van maken en een regenjas kopen? Of een andere activiteit bedenken? Dit zijn zaken die je wel in de hand hebt.

 
Lukt het jou gemakkelijk om niet teveel aandacht en energie te schenken aan factoren waarover je geen controle hebt?
Kan jij loslaten of relativeren?
Ben jij goed in het bedenken van alternatieven?
 
 
 
  Inhoudsblok weergeven | |

«Ervaring is niet wat een mens overkomt. Het is wat een mens doet met wat hem overkomt.»

Aldous Huxley
 
Wellicht het meest gekende boek van deze Brits-Amerikaans meer lezen schrijver is A brave new world, een sciencefiction roman uit 1932. Met zijn eerste vrouw, een Belgische trouwens, trok hij naar Hollywood (USA), waar hij zijn werk als schrijver en dichter voortzette. Een veelvoorkomend thema in zijn werk is de bezorgdheid voor de ontmenselijking die wetenschappelijke vooruitgang met zich kan meebrengen.
 
Ervaring verwijs naar iets wat je hebt meegemaakt. Maar het is meer dan louter een feitelijke vaststelling of herinnering van een gebeurtenis of avontuur. Ervaring opdoen gaat vooral over de kennis en beleving die je opgedaan hebt. Het gaat over wat je gedaan hebt, hoe je reageerde, wat je voelde, wat je eruit leerde.
 
Een voorbeeld ter verduidelijking:
Ik gaf een presentatie voor een volle zaal en op het einde klapte niemand.  Dit is een vaststelling. Een ervaring wordt het als die persoon kan zeggen: Er klapte niemand. Dat vond ik ongemakkelijk, gênant zelfs en het maakte me erg onzeker. Ik dacht, dat doe ik nooit meer! Maar ja, je draait bij en probeert het toch weer. Bij latere presentaties lette ik erop dat ik mijn afronding aankondigde (‘En hiermee wil ik graag afsluiten.’). Dat gaf het publiek duidelijkheid over het einde. Ik probeerde er ook wat concrete voorbeelden en humor in te verwerken. Dat leek precies wel te werken. Inmiddels ben ik een stuk vlotter in het geven van presentaties.
 
Welke ervaring heeft een grote impact op je leven gehad? Wat heb je er nadien mee gedaan?
Welke beslissingen heb je genomen? Welke stappen heb je gezet?
Hoe pak jij de draad terug op na tegenslag? Welke levenslessen ben jij rijker?  Inhoudsblok weergeven | |

«Een vluchtig moment met iemand op straat,
in een winkel, op de bus.
Dat kan voor mij een even groot avontuur zijn
als een verre vliegreis.»

Mary McCartney
 
Mary is een Britse fotografe en documentairemaker. Ze is meer lezen de dochter van Paul McCartney (Beatles) en Linda Eastman.
Ze werd ooit gevraagd om een fotoreportage te maken voor Her Majesty the Queen, Elizabeth II. Tevens schrijft ze kookboeken.
 
Worden mensen gelukkig van grootse dingen? Een mooie wagen? Een verre exotische reis kunnen maken? De lotto winnen? Of ontleen je geluk uit de kleine dingen; kleine gelukjes? Kinderen die lachen, met je voeten door het gras lopen, een kopje koffie of thee bij de dageraad, ontroerd worden door een lied, een high five van je teamgenoot, een zelfinzichtje, een kus van je geliefde…
 
Welke bijzondere of grootse dingen verschaffen jou plezier?
Van welke kleine, mooie, alledaagse, dingen kan jij genieten?
Wat prikkelt jouw zinnen?
Wat brengt jou in vervoering? Inhoudsblok weergeven | |

«For once in my life I have some one how needs me, Some one I needed so long, For once unafraid I can do where life leads me, Some how I know I’ll be strong»

Stevie Wonder
Uit For once in my life (album For once in my meer lezen life.1968)
 
Vrij vertaald
«Voor een keer in mijn leven is er iemand die mij nodig heeft,
Iemand die ik zelf heel lang nodig had,
Voor één keer zonder angst,
Kan ik gaan waarheen het leven mij leidt,
Ik weet op de één of andere manier, dat ik sterk zal zijn.»
 
Deze Amerikaanse zanger, componist en multi-instrumentalist, werd door complicaties bij zijn vroeggeboorte (1950) blind. Dit belette hem niet om zichzelf piano en mondharmonica te leren spelen. Op zijn 11 jaar had hij zijn eerste platen contract op zak bij Motown. Hij trad op met onder meer de Rolling Stones, Prince, Céline Dion en Gladys Knight. Dit muzikale talent maakt zich tevens verdienstelijk als activist en zet zich in voor tal van liefdadigheidsorganisaties en goede doelen.
 
Alle mensen willen zich verbonden kunnen voelen met anderen. Je hebt het nodig om van betekenis te zijn voor anderen.  Tussen jou en alle mensen uit je omgeving die voor jou van betekenis zijn, speelt een balans van geven en ontvangen. Bij voorkeur is die min of meer in evenwicht, maar mensen verdragen wel een beetje on-evenwicht, maar niet te veel, en niet te lang… Zeker in partnerrelaties draait het om geven en ontvangen, of beter nog, kunnen geven en kunnen ontvangen. Beiden zijn belangrijk. Het mag duidelijk zijn dat het hierbij niet gaan om het materiële geven en ontvangen. het gaat om het geven en ontvangen van aandacht en gepast zorg. Het gaat om liefde.
 
Wie is bijzonder voor jou?
Wie steunt jou en doet je sterker voelen?
Voor wie zorg jij?
En van wie krijg jij die liefde terug?
 
  Inhoudsblok weergeven | |

«Ik kies voor veiligheid en zekerheid. Maar als ik een klik heb met iemand, ben ik openhartig en zoek ik naar diepgang en verbondenheid.»

Selah Sue
 
De Belgische singer-songwriter Selah Sue, geboren Sanne meer lezen Putseys, speelde o.m. in het voorprogramma van Prince in 2010 (Sportpaleis Antwerpen). Ze kan enkele MIA ’s (Music Industry Award) op haar palmares noteren en zet zich tevens in voor Te Gek?!, een organisatie die het taboe rond geestelijke gezondheid wil doorbreken.
 
Sommige mensen leggen gemakkelijk contact met anderen, anderen zijn eerder wat op zichzelf of misschien zelfs wantrouwig tegenover anderen. Dit vindt vaak zijn oorsprong in de manier waarop je als kind gehecht bent. En dat heeft te maken met of je als kind voldoende veiligheid en vertrouwen hebt ervaren in het ontdekken van je wereld.  Ik probeer het concreet te maken.
 
Als je als kind overmatig vaak hoorde ‘Pas op voor dit! Pas op voor dat!’ en weinig kans kreeg om dingen zelf te ervaren (je werd overbeschermd), dan heb je meegekregen dat de wereld zeer gevaarlijk is. De kans is groot dan je dan angstig gehecht raakt. In je volwassen leven kan dat resulteren in angst om relaties aan te gaan. Genoot je als kind van een veilige thuisbasis, met aandacht voor jouw behoeftes en kreeg je wel de gelegenheid om te ontdekken, te exploreren, dan heb je geleerd om met vertrouwen de wereld in te stappen en relaties aan te gaan.
 
Ben jij iemand die kiest voor zekerheid en veiligheid?
Ben je voorzichtig als het om nieuwe (sociale) contacten gaat?
Of durf jij je gemakkelijk open te stellen naar anderen toe?
Ben jij een open boek?
 
 
 
 
  Inhoudsblok weergeven | |

«Hier was ze
half engel half mens –
het midden was moeder.
Toen ik haar vroeg
wat ze het liefst was geworden
zei ze:
een nachtegaal.»

Rose Ausländer
Uit Mijn nachtegaal
 
Dit is een fragment uit het gedicht meer lezen Mijn nachtegaal, (oorspronkelijke titel: Meine Nachtigall) opgenomen in Liefdeswerk van 300 dichters uit de hele wereld, samengebracht door Koen Stassijns en Ivo van Strijtem (Lannoo Atlas, 2002).
Rose Ausländer, geboren in 1901, was een joodse dichteres die schreef in het Duits en Engels. Ze groeide voornamelijk op in Boekovina, wat nu onderdeel van Oekraïne is. Ze woonde onder meer in Wenen, New York en Duitsland, en werkte enkele jaren als dwangarbeider. In haar gedichten refereert ze vaak naar haar moeder en haar heimat (thuisland), zoals ook in dit gedicht.
 
Ongeacht hoe je kindertijd gelopen is (onbezonnen of moeilijk of…), ongeacht wat voor relatie je had met je ouders, (een goede of slechte verstandhouding, aan- of afwezige ouders…), ongeacht of je ouders wel of niet goed zorg voor je gedragen hebben, tussen ouders en kinderen blijft er altijd iets spelen. We noemen dat loyaliteit, in wat voor vorm dan ook.
 
Neem de tijd om even stil te staan bij de relatie die je hebt of had met jouw ouders. Of misschien had je ook stiefouders of adoptieouders of surrogaatouders? Want soms krijg je ouderlijke zorg van anderen, van mensen die niet je biologische ouders zijn.  Hoe droegen zij zorg voor jou?
Wat gaven zij aan je door? Wat neem je van hen over?
Hoe voel jij dat loyaliteit tussen jullie speelt? Inhoudsblok weergeven | |

«Als je leeft, moet je met het leven bezig zijn, niet met de dood.»

Karel Appel
 
Deze Nederlandse kunstenaar werd geboren in 1921 in de meer lezen Dapperstraat in Amsterdam. Hij werd beroemd om zijn expressionistische schilder- en beeldhouwwerken met sterk afgelijnde randen, vormen en levendig kleurenpalet. Hij behoorde tot de Cobra-groep: een genootschap van avant-garde kunstenaars uit België, Nederland en Denemarken (COpenhague BRuxelles Amsterdam).
 
Je leeft in het nu, de dood is voor later. Dat klopt. Toch is de dood een thema dat veel mensen bezighoudt. Er is niks mis met af en toe na te denken over de dood, maar laat je niet verglijden in overmatig piekeren over een onderwerp waar je geen vat op hebt. En laat dit evenmin excuus zijn om niet voldoende in het hier & nu te léven, te zíjn.
 
Hoe voel jij dat je leeft?
Sta jij voldoende stil bij je leven op dit moment?
Ga jij bewust om met jouw hier & nu?
 
  Inhoudsblok weergeven | |

«Een mens heeft twee oren
en één mond, om twee keer zoveel te luisteren dan te praten.»

Confucius
 
Deze Chinese filosoof uit de 5e eeuw voor Christus, was het meer lezen grootste deel van leven privéleraar. Hij hield zich o.m. bezig met persoonlijke en bestuurlijke moraal, respect voor meerderen en voor bekwaamheid.
 
Goed kunnen praten, verbaal sterk zijn, lijkt vaak een benijdenswaardige eigenschap. Een eigenschap die vele bescheiden of onzekere Vlamingen zichzelf niet toeschrijven. Het is inderdaad een kunst om complexe zaken zo eenvoudig mogelijk te kunnen verwoorden. Want zo bereik je meer luisteraars.
 
Goed kunnen luisteren lijkt vaak veel gemakkelijker, maar dat is het niet. Echt luisteren, actief luisteren, vergt:

tijd (je maakt tijd voor de ander)
nieuwsgierigheid (je wil oprecht iets weten over de ander, over de feiten, de gedachten, de gevoelens)
gerichtheid op de spreker (je richt je lichaam naar de spreker toe, je luistert en je kijkt)
ontvankelijkheid (je neemt echt in je op wat de spreker vertelt)
reactie (je reageert, verbaal of non-verbaal)
bevestiging (heb ik je goed begrepen als ik zeg…)

 
Ben jij een goeie luisteraar?
Kan jij oprecht en actief luisteren? Inhoudsblok weergeven | |

«Iedereen is een genie. Maar als een vis wordt beoordeeld op zijn vaardigheid om in bomen te klimmen, zal hij zichzelf zijn hele leven als een mislukkeling beschouwen.»

Albert Einstein
 
Deze briljante theoretisch natuurkundige, van joodse meer lezen afkomst, werd geboren in Duitsland en leefde o.m. in Zwitserland en de Verenigde Staten. Hij hechtte veel belang aan de verbeeldingskracht en publiceerde in 1905 zijn relativiteitstheorie, waardoor hij veel lof en aanzien genoot. Deze theorie impliceert de revolutionaire formule E = mc², die de verhouding weergeeft tussen de snelheid van het licht, massa en energie. Einstein werd geprezen voor zijn intelligentie en in 1921 ontving hij de Nobelprijs voor Natuurkunde.
 
Iedereen kan iets leren, binnen zijn mogelijkheden.  Maar als je iets doet wat je graag doet, als je jouw interesse of passie volgt, als je vertoeft in een omgeving die bij je past, dan komt je potentieel veel beter tot zijn recht.  Bevind je je in een opleiding of job waar je in feite niet op je plaats bent, maar je wilde misschien voldoen aan verwachtingen van ouders, partner, leidinggevende of van jezelf… ? Het is echt niet uitgesloten dat je mooie resultaten kan boeken, maar het zal zeer veel extra inzet en energie van je vergen. En qua motivatie zal je het soms knap lastig krijgen. Als je echt voelt dat je niet de juiste persoon op de juiste plaats bent, maak het bespreekbaar! En ga op zoek naar een plek waar je beter tot je recht komt (andere opleiding, andere job, andere relatie…). Je zal je gelukkiger voelen.
 
Worstel jij wel eens met motivatie?
Ben je waar je wil zijn?
Zit jij in je studies, in je job of in je relatie op de juiste plaats?
Waar kom jij tot je recht?
Waar kan jij schitteren?
  Inhoudsblok weergeven | |

«Como una promesa,
eres tu, eres tu,
Como una manana de verano,
Como una sonrisa,
eres tu, eres tu,
Asi, asi, eres tu.»

Mocedades
Uit Eres tu
 
Vrij vertaald
«Als een belofte, ben jij, ben meer lezen jij
Als een zomermorgen
Als een lach, ben jij, ben jij
Zo, zo, ben jij.»
 
Eres tu is het lied van de Baskische groep Mocedades, van waaruit dit een fragment is. In 1973 vertegenwoordigden ze Spanje op het Eurovisiesongfestival in Luxemburg met dit lied. Ze behaalden de tweede plaats.
 
Over smaak valt niet te twisten… Mensen nemen gemakkelijk in de mond ‘da’s niet mijn stijl’. Maar soms val je voor dingen die ‘niet je stijl’ zijn, een guilty pleasure. Een partner die eigenlijk niet jouw type is, een jurk of  t- shirt die je normaal gezien nooit zou kopen, een duffe serie op TV die je (stiekem) toch wil volgen, een songfestivalliedje dat je als rockchick toch mooi vindt… En dat is zeer oké! Dat betekent dat je out of the box kan denken, dat je openstaat voor andere inbreng. En dat kan jou als mens enkel maar verrijken.
 
Sta jij open voor nieuwe dingen?
Durf jij ‘iets anders’ uitproberen?
Heb jij een ‘guilty pleasure’? Inhoudsblok weergeven | |

«‘Ik durf niet’, zei ze. ‘Goed,’ zei Pluk. ‘Dan ga ik alleen.’ En hij draafde weg, naar de lift. Maar vlak voor hij de liftdeur dichttrok, kwam Aagje hijgend aangelopen. ‘Ik kom toch,’ zei ze.»

Annie M.G.Schmidt
Uit Pluk van de petteflet
 
Dit fragment komt uit het meer lezen boek Pluk van de Petteflet (1971), geschreven door Annie M.G.Schmidt, met illustraties van Fiep Westendorp, een boek dat menig kind en volwassene kan smaken. Naast kinderboeken schreef ze ook gedichten, liedjes, toneelstukken en musicals. In 1972 ontving ze voor dit boek een Zilveren Griffel, een belangrijke Nederlandse literatuurprijs. In 1988 ontving ze uit de handen van Astrid Lindgren (Zweedse schrijfster van o.a. Pippi Langkous), de Hans Christian Andersenprijs, de hoogste prijs voor kinderboeken.
 
Moedig – dapper – ferm – flink – stoutmoedig – heldhaftig – heroïsch – moreel sterk – moresterk – onverschrokken.
 
Sommige dingen schrikken je af en vermijd je liever. Wil je het toch proberen, dan kan een gezonde portie lef je helpen. Verwar moedig zijn niet met roekeloosheid, wat impulsiviteit, onvoorzichtigheid en gebrek aan verantwoordelijkheid impliceert. Je bent dapper als je doordacht iets doet waarvoor je eigenlijk bang bent.
 
Wat vergt/vergde moed van jou?
Wat vond je niet gemakkelijk om te doen, en heb je uiteindelijk toch gedaan?
Wanneer vind jij van jezelf dat je een gezonde portie lef aan de dag kan leggen? Inhoudsblok weergeven | |

«Onder de mensen zijn meer kopieën dan originelen.»

Pablo Picasso
 
Deze Spaanse kunstenaar zag het levenslicht in 1881. Hij meer lezen kende in zijn leven vele vrouwen. Een nieuwe muze luidde een nieuwe stijl in. Zo kenmerkt zijn blauwe periode eerder donkere en sobere kleuren. In zijn roze periode maakt hij meer gebruik van zachte tinten waaronder roze. Wellicht het meest bekende werk van zijn hand is Guernica, wat zijn weergave is van het Duitse bombardement tijdens de Spaanse Burgeroorlog.
 
Een jammerlijke, maar o-zo menselijke eigenschap van velen onder ons is dat we onszelf vaak vergelijken met anderen. Herken je gedachten als deze?

Doe ik het wel zo goed als mijn collega?
Zouden ze mij even sympathiek vinden als hem?
Ben ik slanker/knapper/beter/leuker/sneller/… dan haar?

 
We stuiten hier op een intern, vaak onbewust conflict: het verlangen om ons te onderscheiden van anderen, dat botst met ons verlangen om niet te fel af te wijken van een gemeenschappelijk iets, een norm, wat die norm ook moge zijn. Het echte jammerlijke aan dit vergelijken is dat we zelf vaak het onderspit delven. Zeker mensen die onzeker zijn of weinig zelfvertrouwen hebben, zijn steevast de dupe van dergelijke vergelijkingen (die zich afspelen in hun gedachten). Dit kan leiden tot minderwaardigheidsgevoelens.
 
Mensen schitteren niet door hetzelfde te doen als anderen. Mensen schitteren door zich te onderscheiden, door iets te doen wat een ander niet doet of te zijn wat een ander niet is. Mensen onderscheiden zich door origineel te zijn.
 
Ben jij iemand die zichzelf gemakkelijk vergelijkt met anderen?
Hoe kan jij je onderscheiden van anderen?
Wanneer volg jij echt je authentieke zelf?
Wat maakt jou bijzonder en uniek? Inhoudsblok weergeven | |

«Life can only be understood backwards; but it must be lived forwards.»

Søren Kierkegaard
 
Vrij vertaald:
«Om het leven te begrijpen moet je meer lezen terugblikken, 
om het te léven moet je vooruit kijken.»
 
Deze protestantse Deense filosoof uit de 19e eeuw, stond vooral bekend als de grondlegger van het existentialisme.  Deze stroming beschouwt elke mens als uniek en verantwoordelijk voor zijn keuzes en daden. Deze controversiële persoonlijkheid verbrak zelf zijn verloving, maar hij bleef zijn verloofde levenslang emotioneel trouw.
 
Vraag je aan senioren, aan diegenen die meer verleden dan toekomst hebben, waar ze – terugblikkend – spijt van hebben… Niemand zal zeggen dat ‘ie meer had moeten werken. Allen zullen zeggen dat ze meer tijd hadden moeten nemen voor hun partner, de kinderen, kleinkinderen, meer tijd met vrienden, tijd om op vakantie te gaan, om dingen te ontdekken, om iets nieuws te leren, tijd voor zichzelf…
 
Leer uit het verleden, heb vertrouwen in de toekomst en lééf in het nu.
 
Ben jij iemand die gemakkelijk terugblikt op het verleden?
Pieker je veel over het verleden?
Of ben jij iemand die meer de blik op vooruit zet?
Ga jij bewust om met leven in het nu? Inhoudsblok weergeven | |

«Bij jou is kwetsbaarheid moedig, bij mij is het een teken van zwakte.»

Brené Brown
Uit De kracht van kwetsbaarheid
 
Brené Brown is een meer lezen Amerikaanse professor aan de universiteit van Houston (Texas). Ze heeft o.m. een aantal publicaties en TED talks op haar palmares staan, en schreef boeken over kwetsbaarheid, schaamte, moed en empathie. Dit citaat komt uit haar boek De kracht van kwetsbaarheid. Heb de moed om niet perfect te willen zijn (2013).
 
Wanneer anderen zich authentiek en kwetsbaar opstellen, dan vinden we dat sterk en lovenswaardig. Die openhartigheid kunnen we erg waarderen. Doen we dat zélf, ons kwetsbaar opstellen, dan ervaren we dat meestal niet als ‘sterk’.
 
Bijvoorbeeld:

Een collega die aangeeft dat ze worstelt met een opdracht en om je hulp vraagt.  Of jij die voelt dat je een opdracht niet aankan. Kan jij hulp vragen? Durf jij tonen dat je bang bent, dat je niet perfect bent?
Een vriendin die aangeeft dat de kinderen haar soms teveel zijn. Krijg jij over je lippen dat je soms voor even verlost wil zijn van jouw kinderen?

 
Samen met Brené Brown hou ik graag een pleidooi voor het tonen van je ware aard. Jouw imperfecte authentieke IK is oké!
Hoe doe je dat? Wees moedig. Wees mild voor jezelf. En zoek naar verbinding, connectie met anderen.
 
  Inhoudsblok weergeven | |

«De lente is de manier
waarop de natuur zegt:
‘Tijd voor een feestje’.»

Robin Williams
 
Deze Amerikaanse acteur en komiek vergaarde bekendheid bij meer lezen het grote publiek door zijn acteerprestaties in verschillende films. Hij nam zowel komische als ernstige rollen ter harte. Misschien ken je hem van Good Morning Vietnam, Mrs. Doubtfire of Dead Poets Society.
Niet tegenstaande zijn levendigheid en zijn voorliefde voor positiviteit en humor, was hij niet vrij van bezorgdheden. Hij kreeg onder meer te kampen met een alcoholverslaving, depressie en dementie. Hij overleed in 2014.
 
 
Wat geeft jou een lentegevoel?
Waar kikker jij van op?
Wanneer was jij nog op een feestje?
Wanneer ging jij nog eens helemaal uit de bol?
 
  Inhoudsblok weergeven | |

«Always do sober what you said you’d do drunk. That will teach you to keep your mouth shut.»

Ernest Hemmingway
 
Vrij vertaald:
“Eenmaal nuchter,
doe wat je dronken meer lezen verkondigde.
Dat zal je leren om te zwijgen.”
 
Ernest Hemmingway was een Amerikaanse journalist en invloedrijke schrijver. Tijdens de eerste wereldoorlog werkte hij als Rode Kruisambulancier in Italië en tijdens WO II was hij bij de landing in Normandië op D-day. Omwille van zijn werk als buitenlands correspondent verbleef hij o.m. in Amerika, Europa, China, Afrika en Cuba.  In zijn persoonlijke leven kende hij meerdere liefdes. Hij kampte met (oorlogs-)trauma’s, manische en depressieve momenten, en alcoholmisbruik. Als schrijver werd hij geprezen voor zijn beknopte en spaarzame schrijfstijl en enkele van zijn werken werden verfilmd. Voor de novelle The old man and the sea ontving hij in 1953 de Pulitzerprijs. In 1954 kreeg hij de Nobelprijs voor Literatuur.
 
Alcohol heeft een ingrijpende werking op je hersenen. Bij een kleine hoeveelheid lijkt het stimulerend te werken, na een tijdje komt de verdovende of ontremmende werking boven. Denk maar aan die tante van je die met een glaasje op vrolijk en praatgraag wordt. Maar evengoed herken je vast wel de dronken buurman op een tuinfeestje die na het zoveelste glaasje trager praat, niet meer rechtop kan lopen of zelfs in zijn tuinstoel in slaap valt.
Als je onder invloed bent van alcohol, werken je hersenen anders, denk je anders, heb je je emoties soms niet meer onder controle, praat je anders en gedraag je je anders. Je stemming kan plots veranderen,  je geheugen laat je in de steek, je reactiesnelheid gaat achteruit en je inschattingsvermogen vermindert. Functies die je nodig hebt om in het dagdagelijks leven te kunnen functioneren, en die verantwoordelijkheid vergen van je.
 
Heb jij al uitspraken gedaan waarvan je achteraf spijt had?
Heb je beloftes gedaan die je niet kon waarmaken?
Heb je dit nadien op één of andere manier kunnen goedmaken?
Wat voor werking heeft alcohol op jou?
Wat doet alcohol met jou stemming, geheugen of gedrag?
Wat doe jij om dit binnen de perken te houden? Inhoudsblok weergeven | |

«To achieve anything in this game, you must be prepared to dabble in the boundary of disaster.»

Stirling Moss
 
Vrij vertaald:
«Om iets te bereiken in dit spel, moet je meer lezen bereid zijn te ploeteren in het grensgebied van onheil.»
 
Stirling Moss was een Britse autocoureur die vooral bekendheid verwierf in Formule 1. Ondanks zijn verdienstelijke carrière kon hij nooit het wereldkampioenschap Formule 1 winnen. Mercedes noemde een exclusief sportmodel naar hem: Mercedes-Benz SLR McLaren Stirling Moss. In 1963 stopte hij met racen, na een onfortuinlijk ongeval. Hij overleed in 2020.
 
Veel mensen gedijen goed in het comfort van zekerheid, stabiliteit en rust. Door deze harmonie kan hun innerlijke batterij a.h.w. opladen en vergaren ze terug energie.  Anderen hebben nood aan afwisseling en uitdaging en zoeken graag ‘het randje’ of de gevaarzone op. Het avontuur of de uitdaging geeft hun energie.
 
Zoek jij graag de uitdaging of de gevaarzone op?
Of hou jij van stabiliteit en rust?
Of misschien verkies je stabiliteit in je relatie, en mag je werk je wel wat uitdaging bieden?
Of andersom? Inhoudsblok weergeven | |

«Fun makes us happy.»

Catherine Price
 
Vrije vertaling:
«Plezier maakt ons blij.»
 
Deze meer lezen Amerikaanse journaliste, auteur en coach spreekt onder meer over het belang van plezier en gezonde rebellie. Ze publiceerde onder meer het boek How to break up with your phone (2018).
 
Wil je meer ervaren dat je echt leeft? Maak plezier! En dat zal een meer contente, blije en gelukkige persoon van jou maken.  Volgens Price zijn de drie ingrediënten voor het maken van plezier:

speelsheid of lichtheid: jezelf niet te ernstig nemen, de ernst loslaten
verbinding: doorgaans maken mensen plezier als ze connectie hebben met anderen
flow: opgaan in het moment, opgaan in de activiteit, tijd uit het oog verliezen

Plezier maken en blijdschap ervaren, geeft je energie en doet je stralen. Dus omring je met mensen waarmee je plezier kan maken. Doe activiteiten waar je plezier aan beleeft. Zo vergroot je de kans op plezier en blijdschap.
 
Met wie kan jij plezier maken?
Wat verschaft jou plezier en blijdschap? Inhoudsblok weergeven | |

«Het geheel is meer dan
de som van de delen.»

Aristoteles
 
Deze Griekse filosoof, die leefde in de 4de eeuw v.Chr. was meer lezen één van de meest invloedrijke klassieke filosofen uit de westerse traditie.  Door zijn veelzijdigheid wordt hij ook wel de eerste homo universalis genoemd. Hij was bedrijvig in de psychologie, filosofie, logica, taal- en letterkunde, wiskunde en natuurwetenschappen, sociale en politieke wetenschappen…Tevens werkte hij als privéleraar van de jonge Alexander De Grote.
 
Een mens is meer dan de optelsom van zijn delen.  Een bakker is meer dan de de som van alle ingrediënten waarmee hij taartjes maakt. Een kapster is meer dan de som van al haar borstels, scharen, verf en drogers. Een wielrenner is meer dan de som van al zijn rituitslagen.  Een moeder is meer dan de som van al haar huishoudelijke karweitjes. Een artiest is meer dan alle noten die hij kan zingen. Ook een mooie tuin is meer dan de optelsom van al haar bomen en planten.
 
Het geheel schenkt altijd iets extra…
 
Met al zijn ingrediënten creëert de bakker mooie taartjes, waartoe smullers aangetrokken worden, en die lekkerbekken genot verschaffen. Een kapster bezit naast haar instrumenten ook vakbekwaamheid en probeert jou een unieke coupe te geven die past bij jou. Ze doet een vriendelijke babbel en probeert je een goede service te bieden. Een wielrenner is iemand die uitslagen behaalt, maar er ook inzet voor levert, die zaken moet opofferen en een functie heeft in zijn team. Een moeder zorgt voor troost, gezelligheid en geborgenheid. Een artiest probeert met zijn talent expressie te geven aan zijn gevoel en wil het publiek genot te verschaffen. Jouw tuin is misschien een oase van rust, een klein natuurpuntje in de drukke stad…
 
Dus ook jij bent meer dan de som van jouw lichaamsdelen. Jij bent meer dan je uiterlijke eigenschappen alleen. Jij bent meer dan alle punten op je rapport. Jij bent meer dan alle scores op je evaluatiegesprek. Jij bent meer dan de som van al je successen.
 
Hoe ben jij meer dan de som van jouw delen?
Wat zijn jouw extra’s die je vervolledigen en waardoor je uniek bent? Inhoudsblok weergeven | |

«Ik heb het nog nooit gedaan,
dus ik denk
dat ik het wel kan.»

Pippi Langkous – Astrid Lindgren
 
Deze uitspraak wordt toegeschreven aan meer lezen het personage Pippi Langkous, gecreëerd door de Zweedse schrijfster Astrid Lindgren. De verhalen van deze aparte maar beresterke jonge meid werden eind jaren ’60 en begin jaren ’70 op de beeldbuis gebracht. Er verschenen zelfs enkele films over de knotsgekke avonturen van Pippi Langkous en haar vrienden Annika en Tommy, het paard Witje en het aapje Meneer Nillson.
 
Misschien denk je vaak “Ik heb het nog nooit gedaan, dus ik kan het wellicht (nog) niet.” Maar als je iets nog nooit deed, dan weet je ook niet met zekerheid of je het effectief niet kan. Misschien is er evenveel kans dat het wel lukt… dat je het zonder te oefenen tóch in de vingers hebt…?
 
Deed je ooit al eens iets wat meteen lukt?
Wanneer heb je jezelf kunnen verrassen met iets waar je goed in was, zonder dat je het wist van jezelf? Inhoudsblok weergeven | |

«Liefde zoekt verbondenheid,
maar begeerte
heeft afstand nodig.»

Esther Perel
Uit Erotische intelligentie
 
Esther Perel is een meer lezen Belgische-Amerikaanse psychotherapeut. Haar ouders, beiden van Poolse afkomst overleefden de holocaust. In 2006 schreef ze haar eerste boek Mating in Captivity: Unlocking erotic intelligence, wat in 2007 in het Nederlands werd vertaald (Erotische intelligentie) . In 2018 verscheen haar tweede boek in het Nederlands: Liefde in verhouding. In New York heeft een praktijk waar ze werkt als gezins- en relatietherapeut. Af en toe geeft ze in België een lezing. Een absolute aanrader!
 
Een relatie doen slagen, vergt het vinden – of toch het zoeken – van een juiste afstand tussen de partners. Zoals Esther Perel het zelf zegt: “Intimiteit kweekt hartstocht, maar seksueel genot vraagt ook om afzonderlijkheid.” Een goede verstandhouding met je partner (laten we het liefde noemen), ook een goede seksuele verstandhouding, vergt nabijheid, communicatie, aanvoelen en effectief voelen.  Maar verlangen (passie) veronderstelt afstand. Immers, je verlangt naar iets wat je dichterbij wil hebben. “Liefde gaat over hebben, passie gaat over willen.” In feite gaat het om een dans: de juiste afstand zoeken voor liefde en voor passie.
 
Hebben jij en je partner de juiste afstand gevonden?
Heb jij in je leven liefde, hartstocht, verlangen en passie?
Of kan het misschien nog beter?
Wat kunnen jij en je partner doen om te zoeken naar een goede of betere afstand?
Hoe houden jullie dit in stand?
  Inhoudsblok weergeven | |

«Kostbare tijd, die niet meer te achterhalen is, heb ik vermorst.»

Gerard Reeve
Uit De avonden, een winterverhaal
 
Dit boek, geschreven door meer lezen Gerard Reeve in 1947, wordt beschouwt als een klassieker uit de Nederlandse literatuur. Het verhaal vertelt over 10 dagen uit het leven van de jonge kantoorklerk Frits. Enkele centrale thema’s uit dit verhaal zijn eenzaamheid, sociaal isolement, angst, verveling en het ijle verstrijken van de tijd. Het verhaal werd verfilmd, er verscheen een toneelstuk en een stripverhaalversie van. In 2001 ontving hij de Prijs der Nederlandse Letteren. Hij overleed in 2006.
 
Tijd die gepasseerd is, kan je niet inhalen. Fouten die je maakte, kan je niet uitwissen. Beslissingen die je nam, kan je niet ongedaan maken. Je kan wél nieuwe beslissingen nemen. Je kan leren uit je fouten en er iets nieuws mee doen. Je kan het tij doen keren.
 
Wanneer heb jij kostbare tijd verloren laten gaan?
Welke fouten zou je willen kunnen aanpakken?
Wat wil jij vanaf nu anders gaan doen? Inhoudsblok weergeven | |

«I’m in heaven,
I’m in heaven,
I’m in heaven,
when you smile,
when you smile.»

Van Morrison
Uit Jackie Wilson said (I’m in heaven when you smile)
 
Sir meer lezen George Ivan Van Morrison is een Noord-Ierse zanger-muzikant, geboren in Belfast, kind van muzikale ouders. Zijn muziek kenmerkt een mix van o.a. soul, rhythm & blues en gospel. In 1994 ontvangt hij de BRIT-award voor zijn verdienstelijke bijdrage in de muziek. Het nummer Jackie Wilson said is het openingsnummer van zijn album Saint Dominic’s Preview (1972).
Dit vrolijke deuntje, een muziekstukje dat refereert aan verliefd, dartelend mijmerend, werd in de jaren ’80 gecovered door de groep Dexys Midnight Runners. Misschien ken je die versie?
 
Verliefd zijn kan je vrolijk maken (tenzij je een blauwtje liep…). Je ziet de dingen meer vanuit een roze bril, je optimisme vergroot en je voelt je goed in je vel. Maar ook een geslaagd sollicitatiegesprek, een goede beurt op een mondeling examen, een compliment, of een ander succesmomentje kan je een vrolijk en goedgehumeurd gevoel geven.
 
Herinner jij je nog wanneer je verliefd was?
Wat doet jou dartelen?
Wat maakt jou vrolijk?
Welke muziekdeuntje geeft jou een positief gevoel?
 
  Inhoudsblok weergeven | |

«People from a planet without flowers would think we must be mad with joy the whole time to have such things about us.»

Iris Murdoch
Uit A fairly honourable defeat
 
Vrij vertaald:
« Mensen meer lezen afkomstig van een planeet zonder bloemen denken vast dat we de hele tijd gek van vreugde zijn zulke dingen om ons heen te hebben. »
 
Dame Iris Murdoch was een invloedrijke Iers-Brits filosofe en romanschrijfster, die leefde van 1919 tot 1999. Deze onconventionele en veelzijdige schrijfster – naast romans schreef ze ook filosofische non-fictie, toneelstukken en gedichten – ontving in 1978 De prestigieuze Booker Prize voor haar roman The sea, the sea. Haar boeken getuigen vaak van een intense en gereserveerde sfeer met onverwachte wendingen en intelligente humor. In 2001 verscheen de film Iris, waarin Kate Winslet het personage van Iris voor haar rekening nam.
Dit citaat komt uit haar 13de roman A fairly honourable defeat (1970), vertaald Een redelijk eervolle nederlaag, en verhaalt onder meer over relaties en moraal: verleiding en het al dan niet doorgeven van onrecht.
 
Kan jij van de kleine dingen des levens genieten?
Kan jij de kleurenpracht van een bloemenbed waarderen? Of een zonderondergang… het gras dat kietelt aan je voeten… een heerlijke koffie of praline… de tuin die in bloei staat… lachende kinderen… een compliment van je collega… fris ruikend beddengoed…
Kan een mooi lied jou beroeren? Of een origineel kunstwerk… een meeslepend boek… een ontroerende film of opera… een mooi gedekte tafel… de omarming van je partner… de stilte…
Wanneer sta jij stil bij de kleine dingen des levens en kan jij het kleine geluk ervaren?
 
  Inhoudsblok weergeven | |

«In the end
all you can hope for
Is the love you felt
to equal the pain
you’ve gone through»

Editors
Uit Bones (album An end has a start. 2008)
 
Vrij meer lezen vertaald:
«Uiteindelijk, al waar je op kan hopen, is dat de liefde die je voelde, kan opwegen tegen de pijn die je hebt geleden.»
 
Editors is een Britse rockband die in 2005 hun eerste album uitbrachten, met o.a. de single Munich. De groep bestaat grotendeels nog uit de originele bezetting. Ze laten zich beïnvloeden door o.m. REM en Joy Division. Ze maken nog steeds muziek en treden nog steeds op. Misschien zag je hen op Rock Werchter, Pinkpop of Lowlands of in Vorst Nationaal of het Sportpaleis…
 
Liefde en pijn, of liefde en haat… het ene kan niet bestaan zonder het andere. Zowel in relaties, als in het ruimere leven. Net diegenen die we in ons hart dragen, kunnen ons (bedoeld of onbedoeld) enorm kwetsen of kwaad maken. Het leven doet ons mooie momenten beleven, maar evengoed ervaren we ook pijnlijke situaties. Laten we hopen dat voor eenieder van ons de mooie momenten, de liefde, kan opwegen, kan dóórwegen op de moeilijke momenten.
Hierin slagen impliceert dat je veerkrachtig bent. Veerkracht betekent dat je de mogelijkheid of de kracht in je hebt, om terug overeind te komen, te veren, na een ingrijpende gebeurtenis of stress.
 
Kan jij terugblikken op mooie momenten?
Liggen er mooie dingen voor jou in het verschiet?
Wat kan jij doen om de fijne momenten intens te blijven vasthouden, zodat ze opwegen tegen de moeilijke momenten?
Hoe ben jij veerkrachtig?
 
 
  Inhoudsblok weergeven | |

«Mensen vergroten hun eigen winst wanneer ze ruimte kunnen maken voor de echte behoeften, belangen en gerechtigde aanspraak van hun partners.»

Ivan Boszormenyi-Nagy en Barbara R. Krasner
Uit Tussen geven en nemen, over meer lezen contextuele therapie (1994)
 
Doorheen dit contextuele ‘grootboek’ hebben mijn medecursisten en ik, ons moeten worstelen tijdens onze therapieopleiding. Een zwaar boek, letterlijk en figuurlijk. Maar voor ons van onschatbare waarde. Nagy, een Hongaars-Amerikaanse psychiater, tevens de grondlegger van het contextuele gedachtengoed, schreef dit boek samen met Krasner, eveneens contextueel therapeut. Als psychiater werkte hij vooral met gezinnen. Hij wilde onder meer het belang van de context van de cliënt benadrukken: om zinvol en succesvol te kunnen werken met een cliënt, moet je mensen uit zijn omgeving (gezin, familie, vriendengroep, buurtgemeenschap…) betrekken.
 
Zo ontstond het contextuele gedachtengoed: Problemen die cliënten ervaren, moeten gekaderd en aangepakt worden vanuit de relationele wereld van de cliënt. De essentie is de relatie. Begrippen als loyaliteit (bv. tussen ouders en kind), balans van geven en nemen (bv. tussen partners, tussen vrienden…) en onrecht (bv. onrecht doorgeven of het ombuigen naar iets positiefs) staan hier dan ook centraal.
 
Elke mens heeft individuele behoeftes (bv. nood aan rust, nood aan erkenning, nood aan conversatie, nood aan avontuur…). In elke relatie (familie, partner, vriendschap, werkrelatie…) is het belangrijk om rekening te houden met je eigen behoeften EN met die van de ander. Het is een kwestie van geven en ontvangen. Als dit min of meer in evenwicht is, dan heb je een goede balans en vergroot je de betrouwbaarheid van die relatie.
 
Zit er een goede balans tussen jou en je partner?
Kan jij geven? Kan jij ontvangen?
Heb jij voldoende oog voor jouw behoeftes EN die van je partner?
Heeft jouw partner voldoende aandacht voor jouw behoeftes?
Hoe zit het met de balans tussen jou en je beste vriend(in)? Of je naaste collega? Of je buur?
  Inhoudsblok weergeven | |

«Iedere keer
wanneer je tezamen
herinneringen
kunt ophalen
krijgt een verhaal
weer meer betekenis.»

Kris Gelaude
Uit Voor wie woorden zoekt
 
Kris Gelaude is een Vlaamse meer lezen schrijfster van poëtische teksten en wenskaarten. Haar inspirerende, troostende en soms spirituele teksten, zijn zeer toegankelijk. Haar boek Voor wie woorden zoekt (2011) bevat teksten voor verschillende gelegenheden.
 
Met wie deel jij mooie herinneringen?
Met wie wil jij verhalen kunnen maken?
Met wie zie jij je een toekomst delen?
 
  Inhoudsblok weergeven | |

«De moeilijkste opgave is misschien wel om te bepalen hoezeer je jezelf moet beschermen en in hoeverre je jezelf voorzichtig vooruit moet dwingen.»

Elaine N. Aron
Uit Hoog sensitieve personen. Hoe blijf je overeind als de wereld meer lezen je overweldigt (2013)
 
Elaine Aron is een Amerikaanse psychotherapeut en expert op vlak van hoogsensitiviteit. Deze ervaringsdeskundige schreef er enkele boeken over.  Ze geeft geregeld een lezing voor een ruim publiek, maar blijft het moeilijk hebben met grote groepen die haar overprikkelen.
 
Hoog sensitieve mensen zijn extra gevoelig voor prikkels, voor alles wat ze met hun zintuigen opnemen. Vaak hebben ze moeite met grote groepen en drukte (bv. in een pretpark, op een drukke speelplaats…), met intense of irriterende prikkels (bv. felle en drukke verlichting, lawaai, kriebelende etiketten in kledij…) en zijn ze snel (emotioneel) overweldigd.
 
Vaak voelen ze stemming, spanning en sfeer intuïtief goed aan, hebben ze een groot inlevingsvermogen en zijn ze creatief. Om hun innerlijke batterij terug op te laden, zonderen ze zich gemakkelijk af. Ze houden van rust en harmonie. Dit betekent niet dat hoog sensitieve mensen niet sociaal kunnen zijn. Maar ze verkiezen een klein gezelschap boven een grote drukke bende.
 
Hoogsensitiviteit is geen ziekte of stoornis, het is een eigenschap. Je kan er niet van ‘genezen’, maar wel leren om er beter mee om te gaan. En dat begint bij zelfkennis: Wat heb ik nodig om me niet te laten overprikkelen? Wat vermijd ik beter? En dit proberen te combineren met het aangaan van kleine uitdagingen: Wat kan ik doen om bepaalde situaties niet compleet te vermijden, maar wel zó aan te passen dat het haalbaar wordt voor me?
 
Bijvoorbeeld:

Vermijd je de supermarkt en laat je de boodschappen aan huis leveren? Of ga je wel zelf naar de winkel, maar op een rustig moment?
Vermijd je het volgen van studiedagen en lezingen? Of ga je toch en zoek je een zitplaats aan de zijkant van de zaal waar je meer ruimte hebt?
Neem je op je werk geen pauze omdat je de refter te druk vindt? Of ga je tijdens de pauze even naar buiten om wat frisse lucht op te snuiven?

 
Raak jij soms overprikkeld of overweldigd?
Hoe probeer jij overprikkeling te vermijden of aan te pakken? Inhoudsblok weergeven | |

«Het lijkt wel alsof we allemaal boekhouders van de liefde zijn geworden. Alvorens we ons hart een kans geven, maken we een kosten-batenanalyse. We weten daarbij vooral wat we niet willen, meer dan wat we wél willen.»

Rika Ponet
uit Alleen met jou, De terugkeer van de romantische liefde meer lezen (2018)
 
Rika Ponet is seksuologe, relatiebemiddelaar en runt een relatiebureau. Ze schreef al enkele boeken en je ziet haar soms verschijnen in de media als relatie-expert.
 
In de liefde, in relaties in het algemeen, gaat het inderdaad om geven en nemen. Of beter, het gaat om geven en ontvangen. Maar als we van deze balans een boekhoudkundige balans willen maken, die compleet en ten allen tijde in evenwicht moet zijn, dan zullen we – bij gelijk welke partner – stuiten op teleurstelling.
 
Uiteraard is het wenselijk dat je met je (eventuele, toekomstige) partner gemeenschappelijke interesses hebt, eenzelfde levensvisie kan delen, of op bepaalde vlakken net aanvullend bent. Een geschikte partner is echter niet de optelsom van al je wensen (en eisen?) op je cheklist. Elkaar graag zien, of elkaar respecteren, impliceert dat je elkaars mindere kanten kan aanvaarden. Tijdens mijn therapieopleiding hoorde ik ooit iemand zeggen “Het is water bij de wijn doen, langs beide kanten. Maar het moet voor beiden nog wijn zijn.”
 
Op zoek naar een partner? Heb jij een ‘wensenlijstje’ op gesteld?
Kan je dit lijstje voldoende relativeren, denk je?
Zit je in een relatie? Wanneer doe jij water bij de wijn? Wanneer merk je dat je partner water bij de wijn doet?
Kunnen jullie het aanvullende zien in elkaars tegenstrijdigheden?
Zorgt dit voor irritatie of nemen jullie de verschillen met wat humor op?
Kan je het verschil gewoon laten zijn? Inhoudsblok weergeven | |

«De belangrijkste risicogroep voor burn-outs zijn perfectionisten en workaholics: carrièremensen met een overdreven verantwoordelijkheidsgevoel en angst voor fouten.»

Luc Swinnen
Uit Burn out, boordevol tips om (opnieuw) plezier te beleven aan je meer lezen werk (2012)
 
Dr. Luc Swinnen is een Vlaamse arts en bedrijfsconsulent, met een internationale expertise op vlak van stress en burn-out.
 
Niks mis met goed willen doen voor een ander en bereid zijn hard te werken. Dit geeft voldoening van je werk, en zin aan je leven. De valkuil loert echter om het hoekje. Als je telkens de behoeftes of de wensen van een ander prioritair stelt aan die van jezelf, dan loopt je innerlijke of mentale energiereservoir stilletjes aan leeg.  Wanneer je gedurende lange tijd aan de grenzen van je flexibiliteit zit, of meer nog, wanneer je deze grenzen gedurende een lange periode chronisch blijft of laat overschrijden, dan loop je op termijn het risico van uitgeblust te geraken.
 
Laat ik het concreter maken…
Dat een werkgever (of leidinggevende of ploegbaas..) je vraagt om enkele overuren te doen wanneer je tegen een deadline aanzit, of een extra inspanning van je vraagt op een bedrijfsevent, dan doet hij een beroep op je flexibiliteit. En de ene keer zie je zo’n extra effort misschien al beter zitten dan een andere keer… Dit soort inspanningen, als alleenstaande situaties, geven geen aanleiding tot een burn-out. Het kan je wel acute stress geven. Maar eenmaal de job geklaard is, valt de stress weg, kan je recupereren en functioneer je weer in een normaal regime.
Echter, wanneer van jou te lang, te vaak, te veel, te moeilijke of lastige opdrachten worden gevraagd, dan blijf je chronisch onder spanning staan, recupereer je onvoldoende en loopt jouw energiereservoir leeg.
 
Wanneer laat jij over je grenzen gaan? Of wanneer ga je zelf over je grenzen?
Hoe voel je dat? Hoe merk je dat?
Wat doe jij om voldoende te recupereren? Hoe zorg jij voor evenwicht?
 
  Inhoudsblok weergeven | |

« Pessimisme is een
win-win situatie:
of je hebt gelijk,
of het valt mee. »

Theo Maassen
Uit Tegen beter weten in (2006)
 
Je kent deze Nederlander meer lezen misschien van zijn acteerwerk of theatervoorstellingen? Hij is rad van tong, schuwt de harde humor niet, en hekelt o.a. kleingeestigheid en commercialisering.
 
Zie jij jezelf als een optimist? Pessimist? Of realist?
Probeer jij steeds het beste te zien in een situatie?
Of vertrek je vanuit voorzichtigheid of misschien zelfs wantrouwen?
 
  Inhoudsblok weergeven | |

«Geloven is net iets meer dan alleen maar weten
en als zekerheid aanvaarden.»

Hubert Lampo
Uit Hermione betrapt
 
Hubert Lampo was een Vlaamse schrijver, meer lezen die vooral bekendheid verwierf met zijn roman De komst van Joachim Stiller (1960). Deze roman was kenmerkend voor zijn schrijfstijl: het magisch realisme, waarbij het realistische en het bovennatuurlijke verweven worden. Hermione betrapt (1962) verhaalt over het terugvinden van een dood gewaande jeugdliefde.
 
Iets weten, de feiten kennen, dat is zekerheid hebben. Of tenminste… tot het tegendeel bewezen is. Iets geloven, dat is zonder absolute zekerheid te hebben, aannemen dat iets waar is. Vaak is dat een bewuste keuze. Je kan ‘in iets’ geloven, een godsdienst of religie, of je gelooft in de goedheid van de mens, de natuur, of karma… Je kan ook gewoon iemand geloven als die iets zegt of meent te doen. Misschien ben je eerder een non-believer, en schuw je de valkuil van naïviteit?
 
Wat is voor jou het verschil tussen geloven en weten?
Waarin geloof jij? In wie geloof jij? Waaraan hecht jij geloof?
Wat aanvaard jij met zekerheid, zelfs al heb je geen absolute zekerheid?
Maakte jij al mee dat je iets zeer onwaarschijnlijks toch voor waar aannam?
 
  Inhoudsblok weergeven | |

«Rigoureus,
maar altijd uit het hart»

Thé Lau – The Scene
Uit Rigoureus, van het album Blauw (1990)
 
Thé Lau was meer lezen zanger en frontman van de Nederlandstalige rockband The Scene. Het grote publiek leerde hen wellicht kennen, net zoals ikzelf, door hun album Blauw.  Hun laatste optredens gaven ze in 2014; in België in de Lotto Arena in Antwerpen en de AB in Brussel. Een jaar later overleed Thé Lau  aan keelkanker. Het lied Iedereen is van de wereld werd in 2015 het campagnelied van Kom Op Tegen Kanker.
 
Ik herinner het me nog goed, toen ik als jonge tiener van mijn zakgeld, mijn eerste CD kocht. Blauw, op de blauwe cover. Apetrots was ik. En blauw gespeeld, dat ik die CD heb! Maar ook een ander nummer op die CD trok mijn aandacht: Rigoureus. Ik kende het woord niet eens, maar het bleef hangen. Misschien intrigeerde het me zelfs wel. Sindsdien is het één van mijn favoriete woorden.  Waarom? Zonder reden, zomaar…
 
Een greep uit mijn favoriete woorden:
Repelsteeltje – gigant – theeritueel – avondgloed – herderstasje – mitochondriën (raar maar waar) – waterjuffer – pim-pam-petspel – belonging (Engels) – sommerfugl (Noors) – dapper – murw – begijntjes – …
 
Heb jij ook een favoriet woord? Of misschien zelfs meerdere?
Woorden die je mooi of grappig vindt klinken?
Of die je met heimwee ergens aan doen denken?
  Inhoudsblok weergeven | |

«De appel
valt niet ver
van de boom.»

Met dit Nederlandse spreekwoord zijn we in onze alledaagse spreektaal meer lezen vertrouwd. Kinderen lijken qua gedrag, karakter en eigenschappen vaak op hun ouders.
We gebruiken dit soms (op een goedlachse manier) bij herkenning van bepaalde karakteristieken tussen ouders en kinderen. Bijvoorbeeld: Als vader en zoon beiden wat stuntelig zijn. Of als moeder en dochter hetzelfde artistieke talent hebben.
Maar evengoed krijgen kinderen soms ook te maken met vooroordelen op basis van hoe men de ouders kent.  Bijvoorbeeld: Als de vader met het gerecht in aanraking kwam, dan is de kans groot dat de zoon ook een crimineel zal zijn.
 
Zonder het te beseffen nemen we zaken over van onze ouders; bepaalde gedragingen, opvattingen, gewoontes, woorden, normen, principes… Soms nemen we ook zeer bewust dingen over. En het gebeurt evenzeer dat we zeer bewust dingen niét willen overnemen. Dat we bepaalde dingen bewust anders willen doen.
 
Hoe gelijk jij op je ouders?
Wat heb je  – bewust of onbewust – overgenomen van je ouders?
Wat doe jij zeer bewust anders dan je ouders? Inhoudsblok weergeven | |

«Maar nu ik het weet, met de zekerheid en kalmte waarmee men de gewone feiten van het leven weet, hoe moeten we nu in de toekomst samen leven?»

Sándor Márai
Uit Gloed
 
Sándor Márai was een Hongaars schrijver en meer lezen journalist, die in 1900 werd geboren in het toenmalige Oostenrijk-Hongarije (nu Slowakije). Een groot deel van zijn leven verbleef hij in de Verenigde Staten. Vanaf zijn herontdekking na zijn overlijden, werden verschillende werken postume opnieuw uitgebracht en vertaald, o.m. ook in het Nederlands.
Ik leerde hem kennen door zijn roman Kentering van een huwelijk (2005, oorspronkelijk geschreven in 1940), maar Gloed (2000, oorspronkelijk geschreven in 1942) wordt beschouwt als zijn meesterwerk.
 
Een boek met als titel Gloed. Dat kon ik niet onberoerd laten liggen.  Eén van mijn favoriete worden… In bovenstaand citaat laat ik me vooral leiden door ‘De kalmte waarmee we de gewone feiten van het leven weten’. Mooi…
 
Wanneer ervaar jij doodgewone, alledaagse kalmte?
Wat kan jou kalmeren in of na stressvolle momenten?
Zoek je een rustige omgeving op?
Of kan jij rust en kalmte vinden in jezelf, ongeacht de omstandigheden?
  Inhoudsblok weergeven | |

«Geluk kun je niet kopen, maar taart wel en dat is bijna hetzelfde…»

Meik Wiking
Uit Hygge, De Deense kunst van het leven
 
In 2016 kwam de meer lezen Nederlandse versie uit van het boek Hygge, geschreven door  Meik Wiking, directeur van het Happiness Research Institute in Kopenhagen (Denemarken). Hij stelt dat het specifiek hygge is wat de Denen gelukkig maakt. Een succesformule dus?
 
Hygge komt neer op het creëren van gezelligheid, knusheid, comfort en warmte, alleen of in fijn gezelschap, en daarbij vooral veiligheid en geborgenheid ervaren. Het gaat om het waarderen van de kleine dingen des levens, de eenvoud, de dankbaarheid, leven in het ‘nu’.
 
Bijvoorbeeld:

Genieten van thee met een taartje.
Na een regendag, je warme pijama aantrekken en de haard aansteken.
Een lekkere ovenschotel maken en de buren uitnodigen.
Je single vriendin een kaartje sturen met Valentijn.
Een frisse douche nemen na het lopen.
Kaarsen aansteken en op de zetel onder een dekentje kruipen.
Zelfgemaakte appelmoes eten met gebraad op grootmoeders wijze.
Vlierbloesem plukken en limonade van maken.
…

 
Wat betekent hygge voor jou?
Wat doe jij om gezelligheid en geborgenheid te creëren?
Voor welke eenvoudige dingen kan jij dankbaar zijn? Inhoudsblok weergeven | |

Literatuur

Aron, Elaine N. Hoog sensitieve personen. Hoe blijf je overeind als de wereld je meer lezen overweldigt. A.W.Bruna Uitgevers (2013)
Berckhan, Barbara. Minder doen, meer bereiken. Deltas (2018)
Boszormenyi-Nagy,Ivan. Krasner, Barbara R. Tussen geven en nemen, over contextuele therapie. De Toorts (1994)
Brown, Brenée. De kracht van kwetsbaarheid. Heb de moed om niet perfect te willen zijn. … (2013)
Dewulf, Luk. Stop burn-out. Lannoo Campus (2016)
Gelaude, Kris. Voor wie woorden zoekt. Averbode (2011)
Laureys, Steven. Het no-nonsense slaapboek. Borgerhoff & Lamberigts (2022)
Márai, Sándor. Gloed. Wereldbibliotheek (2000)
Mariën, Hilde. Ik ben (het) zo moe. No-nonsense oplossingen voor als je leven hapert. Borgerhoff & Lamberigts (2016)
Meus, Jeroen. 10 jaar dagelijkse kost met Jeroen Meus. Manteau (2021)
Migerode, Lieven. Ik zie u graag. Hoe blijf je gelukkig in je relatie. Lannoo (2015)
Mouton, Nina. Zelfzorg is het begin van alles. Lannoo (2023)
Perel, Esther. Erotische intelligentie. A.W. Bruna Uitgevers (2014)
Perel, Esther. Liefde in verhouding. A.W. Bruna Uitgevers (2018)
Ponet, Rika. Alleen met jou, De terugkeer van de romantische liefde. Lannoo (2018)
Price, Catherine. How to break up with your phone. Paperback (2018)
Reeve, Gerard. De avonden. De Bezige Bij (1947)
Schmidt, Annie M.G.. Pluk van de Petteflet. Querido (1971)
Swinnen, Luc. Burn out, boordevol tips om (opnieuw) plezier te beleven aan je werk. Davidsfonds (2012)
Tigchelaar, Annemiek. Grip op je stress. Thema (2017)
Van Craen, Wilfried. Omgaan met anderen, een communicatiekunst. Acco (1997)
Wijnberg, Jeffrey. Dit is niet het leven dat ik heb besteld. Scriptum (2018)
Wiking, Meik. Hygge, De Deense kunst van het leven. A.W.Bruna Uitgevers (2016)
  Inhoudsblok weergeven | |

Tijdschriften

Psychologies. Vlaamse editie. Lente 2023
Psychologies. Vlaamse editie. Nr. 99. meer lezen Zomer 2021
Psychologies. Vlaamse editie. Nr. 96. December 2020 – januari 2021
Sabato Summer Best of-editie. Juli-Augustus 2022
  Inhoudsblok weergeven | |

Websites

www.allpoetry.com
www.annie-mg.com
www.astridlindgren.com
www.benhowardmusic.co.uk
www.bre meer lezennebrown.com
www.brigittekaandorp.nl
www.citaten-en-wijsheden.nl
www.citaten.net
www.caroleking.com
www.dbnl.org
www.duetrelatiebemiddeling.be
www.editors-official.com
www.estherperel.com
www.geluksdriehoek.be
www.hspvlaanderen.be
www.karelappelfoundation.com
www.krisgelaude.be
www.lievenmigerode.com
www.marymccartney.com
www.ninamouton.be
www.psycholoogwijnberg.nl
www.selahsue.com
www.steviewonder.net
www.stressmanagement.be
www.ted.com/talks/brene_brown_the_power_of_vulnerability/c
www.ted.com/talks/catherine_price_why_having_fun_is_the_secret_to_a_healthier_life/c
www.ted.com/talks/esther_perel_the_secret_to_desire_in_a_long_term_relationship
www.tegek.be
www.theomaassen.nl
www.vanmorisson.com Inhoudsblok weergeven | |

Welkom bij deel 2

Welkom bij deel 2 van het traject “Mijn hoofd zit vol!”.
 
Hopelijk bood meer lezen deel 1 al enkele interessante en bruikbare tips om beter te leren loslaten. In deel 2 krijg je nog meer ideeën die je kunnen helpen bij het leren loslaten van je zorgen en piekergedachten. In dit deel ligt de nadruk op het verkrijgen van meer balans in je leven. Als je in balans bent, als je innerlijke rust vindt, kan je emoties beter verwerken en lukt het vlotter om te relativeren (zonder te minimaliseren!).
 
Deze hoofdstukken komen aan bod:

Balans inspanning – ontspanning
Ga naar buiten!
Alleen zijn – samen zijn
Energievreters en energiegevers
Rituelen

 
Merk je dat je na het volgen van deze online module toch gebaat zou zijn met extra professionele ondersteuning, aarzel dan niet om een vertrouwenspersoon, huisarts, psycholoog of psychotherapeut te contacteren. Zij bieden een luisterend oor en kunnen je als dat nodig is doorverwijzen. Inhoudsblok weergeven | |

Balans

 
Zorg voor een evenwicht tussen inspanning en ontspanning.
Balans betekent meer lezen niet dat de tijd evenredig verdeeld moet zijn. Balans betekent dat de beiden aanwezig moeten zijn in voldoende mate.
 
Maar wat is “voldoende”? Dat is moeilijk te bepalen en is voor iedereen anders.
De balans is (min of meer) in evenwicht als de ontspanning je net zoveel energie geeft als je nodig hebt voor al je inspanning.
 
 
Zonder ontspanning houd je inspanning niet vol. Maar het omgekeerde geldt evenzeer! Zonder inspanning kan ontspanning op de duur gaan vervelen!
Als de balans (min of meer) in evenwicht is, dan ben je beter bestand tegen stress en kan je gemakkelijker je hoofd leegmaken. Inhoudsblok weergeven | |

Inspanning

Hoe welkom een vrije dag ook kan zijn, mensen hebben het nodig om met iets meer lezen zinvols bezig te zijn, om zich nuttig te voelen. 
Denk maar eens aan die lange zomervakantie! Voor veel kinderen duurt die vakantie erg lang. Ze vervelen zich op de duur. Of leerlingen die in een studierichting zitten die in feite te gemakkelijk is. Ook zij lopen een groot risico op verveling. Terug in een (schools) ritme komen, geeft structuur en houvast. Of mensen die al enkele maanden zonder job zitten, of op pensioen zijn… Ook zij voelen vaak de behoefte om een zinvolle bijdrage te kunnen leveren.
 
 
Wanneer je in je job vaststelt dat je je verveelt, dat je te weinig inspraak hebt, dat er te weinig uitdaging is… dan loop je kans op een “bore out”!
Wat doe je hieraan? Bespreek dit met je leidinggevende. Of zoek uitdaging buiten je werk. Of zoek een andere job.
 
 
We willen allemaal van betekenis zijn en hebben uitdagingen nodig. En dit geldt zowel op school, tijdens werk of in je vrije tijd.
Daarnaast gaat inspanning vaak ook gepaard met sociale contacten: collega’s op je werk of mensen met wie je een interesse deelt (bv. hobbyclub), of klasgenoten…
Bovendien geeft het je ook de kans om in dingen te lukken, te slagen, iets te bereiken. Succes, zowel  klein als groot, zorgt voor meer zelfvertrouwen en minder faalangst. Inhoudsblok weergeven | |

Toepassing

Neem pen en papier. Denk na over het volgende en noteer voor meer lezen jezelf.
 

Waarin ben je goed en wat doe je graag?
Voor welke dingen lever jij inspanning?
Waar ben jij actief mee bezig?
Zijn dit ook de dingen waar je actief mee bezig wil zijn? Inhoudsblok weergeven | |

Ontspanning

De balans is in evenwicht als ontspanning je net zoveel energie geeft als je meer lezen nodig hebt voor al je inspanning.
Zowel passieve en actieve ontspanning zijn daarbij erg belangrijk.
 
 
Ontspanning kan passief zijn: slaap, rust, lezen, puzzelen, tekenen, TV kijken, muziek beluisteren…
Van rustige activiteiten laadt je “innerlijke batterij” vanzelf terug op. Je komt fysiek terug op krachten, je verwerkt je emoties en ook mentaal recupereer je.
 
 
Ontspanning kan ook actief zijn: sport, dans, boswandeling, werken in de tuin, sleutelen aan je brommer, jeugdbeweging, museumbezoek…
Actieve ontspanning vergt altijd wat energie. Maar als het een activiteit is die bij je past, die je graag doet of die je voldoening geeft, win je meer energie dan dat je verbruikt hebt. Inhoudsblok weergeven | |

Toepassing

Neem pen en papier. Denk na over het volgende en noteer voor meer lezen jezelf.
 

Welke passieve ontspanning heb jij momenteel in je leven?
Denk je dat je voldoende momenten van rust hebt  in je dagdagelijks leven?
Welke actieve ontspanning heb jij momenteel in je leven?
Denk je dat je genoeg momenten van ontspanning hebt (dagelijks, wekelijks)? Inhoudsblok weergeven | |

Balans kan je overal vinden,

maar het begint bij jezelf.

Inhoudsblok weergeven | |

Licht, lucht en beweging !

Inhoudsblok weergeven | |

Toepassing

Neem pen en papier. Denk na over het volgende en noteer voor jezelf.
 
Neem meer lezen jij voldoende pauze en trek je daarbij wel eens naar buiten?
Kom jij voldoende buiten om even je hoofd leeg te maken?
Geraak je misschien te voet bij de bakker? Of met de fiets?
Zet jij jezelf wel eens op je terras of in je tuin met een kop koffie of thee?
Maak je wel eens een boswandeling? Of trek je de duinen in?
 
Wil je hier iets aan veranderen?
Welke nieuwe intentie kan je voor jezelf formuleren? Inhoudsblok weergeven | |

Balans

Mensen verwerken hun indrukken en emoties (boosheid, angst, verdriet, gekwetst meer lezen zijn, blij zijn…) op verschillende manieren.
Als mensen zich niet goed in hun vel voelen zitten of als het allemaal wat teveel wordt, hebben sommigen de neiging om zich af te zonderen van anderen, zich te isoleren. Ze sluiten zich als het ware op in huis of op hun kamer. Want in die vertrouwde cocon voelen ze zich veilig en die geborgenheid biedt troost. Met niemand die hen lastig valt.
Anderen hebben eerder de neiging om afleiding te zoeken en op te gaan in sociale contacten. Zo moeten ze minder stilstaan bij of nadenken over zichzelf. Contact hebben met andere mensen biedt tevens de kans om te ventileren. Je sociale contacten kunnen je inspireren, of houden je een spiegel voor en confronteren je misschien met je blinde vlekken (inzichten die een ander al heeft over jou, en jij zelf nog niet).
 

Wat doe jij als je rapport tegenvalt?
Hoe ga jij om met liefdesverdriet?
Hoe verwerk jij een teleurstellend gesprek met je collega?
Hoe ga je om met het verlies van iemand die belangrijk voor jou was?

 
Niks mis met een beetje cocoonen, onder een dekentje willen kruipen, wat tijd voor jezelf nemen. Integendeel!  Eveneens niks mis met het zoeken van afleiding en je bezorgdheden eens aan de kant te kunnen zetten.  Beide reacties zijn heel normaal!
 
Probeer niet in extremen te vervallen (jezelf volledig afzonderen of constant afleiding zoeken). Zorg voor tijd alleen EN voor tijd samen met anderen. Dit geeft een mooi evenwicht tussen indrukken en prikkels opdoen en ze anderzijds te verwerken. Inhoudsblok weergeven | |

Toepassing

Neem pen en papier. Denk na over het volgende en noteer voor jezelf.
 

Wat meer lezen doe jij als je tevreden of blij bent? Zoek je mensen op of geniet je van de stilte?
Wat doe je als je boos of gefrustreerd bent? Zoek je afleiding of zonder je jezelf eerder af?
Wat doe je als je verdrietig of angstig bent? Zoek je een uitlaatklep of blijf je liever alleen? Inhoudsblok weergeven | |

We voelen ons van betekenis in relatie tot de ander.

Inhoudsblok weergeven | |

We voelen ons van betekenis in relatie tot de ander.

Inhoudsblok weergeven | |

Energievreters

Vaak zit je hoofd vol met gedachten die gaan over lastige en moeilijk dingen: meer lezen bezorgdheden, opdrachten, keuzes die je moet maken, nare ervaringen die je had, iets wat je maar niet kan vergeten, liefdesverdriet…
Mensen piekeren het vaakst over:

School en werk
Familie en sociale contacten
Relatie
Gezondheid
Geld
Keuzes maken

 
Gepieker en bezorgdheden vergen veel energie van je. Het kan je zelfs mentaal uitputten. Je voelt je leeg en je hoofd zit vol.
We spreken hier van “energieVRETERS”.
 
Wat doen energievreters met jou?

Ze maken je moe. In extreme mate is het mogelijk dat je echt vermoeid of uitgeput raakt.
Je verliest je motivatie en goesting om dingen te doen.
Je wordt minder actief.
Je voelt je niet goed in je vel.
Je ervaart stress.
Je bent slecht gehumeurd en prikkelbaar. Inhoudsblok weergeven | |

Toepassing

Neem pen en papier. Denk na over het volgende en noteer voor jezelf.
 

Wat meer lezen zijn jouw energievreters?
Waar maak jij je zorgen over?
Waar pieker je vaak over?
Wat kan jij niet loslaten? Inhoudsblok weergeven | |

Energiegevers

Je kan niet vermijden dat dingen energie van je vergen. Denk maar aan school, meer lezen taken maken, naar je werk gaan, het huishouden doen, zorgen voor je kinderen, aandacht geven aan je partner… Daarom is het zeer belangrijk dat je ook voldoende energiegevers in de balans kan leggen. Alleen zo kan je evenwicht behouden. Zo blijf je overeind, fysiek en mentaal.
 
Energiegevers zorgen voor balans en maken dat je je hoofd kan leegmaken.
Wat zijn energieGEVERS (of beter nog, energieBOOSTERS)?

Alles was jou een goed gevoel geeft.
Alles waar je plezier of vreugde uit haalt.
Alles wat jou doet ontspannen of voldoening geeft.
Alles wat jou motiveert en inspireert.

 
En dat kunnen actieve of rustige dingen zijn. Denk maar aan…

Blij zijn omdat je een presentatie hebt afgewerkt.
Een goeie babbel die je had met een vriendin.
Een uurtje goed getraind in de fitness.
Geïnspireerd door de brainstorming die je had met een collega.
Tevreden over het verjaardagsfeestje dat je organiseerde voor je dochtertje.
Een leuke zondagnamiddag met je gezin.
Uitgewaaid terug van een boswandeling.
Genoten van een rustige avond op je zetel, onder een dekentje, met een spannend boek.
Thuis goed kunnen trainen voor het darttornooi volgend weekend.
Met een relaxed gevoel thuiskomen na een yogasessie.
Je voldaan voelen nadat het schilderwerk in huis volledig achter de rug is.
… Inhoudsblok weergeven | |

Toepassing

Neem pen en papier. Denk eens na over het volgende en noteer voor meer lezen jezelf.
 

Wat zijn jouw energiegevers?
Wat kan jou blij maken?
Waar heb je deugd van?
Wanneer vergeet jij al je zorgen?
Waarmee kan jij je innerlijke batterij opladen? Inhoudsblok weergeven | |

Je energiebalans

Hoe staat het met jouw energiebalans? Min of meer in evenwicht? Of extreem uit meer lezen balans?
Merk je dat jouw energie wegvloeit? Dan is het tijd om jouw energievreters aan te pakken of te verminderen. En probeer je energiegevers te maximaliseren.
 
“Kiezen om je energie anders te verdelen, is een bewust proces.”, lezen we in Waarom ben ik zo moe? van Beschuyt en Massa.
  Inhoudsblok weergeven | |

Loslaten en troost

Rituelen kunnen helpen bij het leren loslaten. Vooral als het gaat om loslaten meer lezen van mensen, of een geliefd huisdier. Denk maar aan een dierbare die overleden is, een collega die vertrokken is of na een relatiebreuk.
 
Soms gaat het ook om loslaten van een ingrijpende, pijnlijke of zelfs traumatische gebeurtenis (bv. negatieve feedback die je kreeg op je rapportbespreking, een verkeersongeval waarbij je betrokken was, een aanranding waarvan je het slachtoffer was…).
 
Kunnen loslaten veronderstelt bewust stilstaan bij het gebeuren (het gemis, het leed…), wat mildheid ten opzichte van jezelf en aanvaarding. Wat gebeurd is kan je niet ongedaan maken.
 
In het boek Vertroostingen van psychiater Dirk De Wachter lezen we: “Als een mens in de diepste fysieke ellende ligt, dan is de behoefte aan troost tastbaar aanwezig.”
 
Mensen vinden troost in diverse dagdagelijkse dingen: een zacht deken, een streling over je wang, muziek, de natuur, kunst, een gesprek, religie, dankbaarheid, een vriendelijk woord…
 
 
  Inhoudsblok weergeven | |

Vergeten

Als mensen zeggen “Ik wil kunnen loslaten”, dan bedoelen ze vaak dat ze iets meer lezen willen kunnen vergeten. Herinneringen zijn soms te pijnlijk. Gelukkig vergeten we vaak ook spontaan dingen (al kan vergeten soms ook lastig zijn!). Ons brein of ons geheugen is immers niet zo groot dat het ál onze ervaringen kan onthouden.
 
Maar het is onmogelijk om jezelf op te leggen om iets te vergeten. Laat ik een voorbeeld geven:
Als ik zeg “Je mag nu aan alles denken, behalve aan een roze olifant”. Waar denk je dan als eerste aan?
 
Dus jezelf dwingen om iets te vergeten, dat is haast onmogelijk. Maar als je erin slaagt om een ingrijpende situatie of een verlieservaring echt te verwerken, dan ga je na verloop van tijd minder aandacht geven aan het verdriet of aan de kwetsuur. En zo kan de emotionele lading op die herinnering verminderen. Met andere woorden, de herinnering verdwijnt niet, maar de emotie wordt meer hanteerbaar. Het wordt leefbaar. Je kan het aan.
 
In Sterker dan ooit van Brené Brown lezen we “Bij de meeste mensen die rouwen gaat de rouw nooit meer helemaal weg, maar die verdwijnt naar de achtergrond. In de loop van de tijd wordt de pijn van het verdriet minder doordat er heling plaatsvindt.”
  Inhoudsblok weergeven | |

Betekenisvol afsluiten

Rituelen of ceremonies kunnen helpen om iets betekenisvol af te sluiten. meer lezen
 
Een ritueel is een bepaalde handeling, of een reeks van handelingen, met een speciale of symbolische betekenis.  Dit heeft niet noodzakelijk iets met godsdienst of religie te maken.
 
Rituelen…

Helpen om een periode af te sluiten
Helpen op een gepaste manier afscheid te nemen
Duiden op een overgang of op een nieuw begin
Hebben een bepaalde betekenis of symboliek
Veronderstellen één of meerdere handelingen
Worden vaak gedeeld met anderen (maar kan ook in je eentje gebeuren)
Meestal is er een wens aan verbonden
Bepaalde attributen kunnen een rol spelen
De plaats waar het ritueel plaatsvindt kan een rol spelen.

 
Enkele voorbeelden van rituelen:
Huwelijk, uitvaartdienst, groeifeest, teamgroet voor de start van een wedstrijd, toosten bij aanvang van een etentje, kaarsjes op de verjaardagstaart uitblazen, vuurwerk afsteken met oudjaar, foto’s en brieven van je ex-partner verscheuren of verbranden, op de verjaardag van je overleden moeder met de familie het kerkhof bezoeken en daarna koffie drinken in haar favoriete taverne,… Inhoudsblok weergeven | |

Toepassing

Neem pen en papier. Denk na over het volgende en noteer voor meer lezen jezelf.
 

Welke verlieservaring of ingrijpende gebeurtenis wil jij kunnen afsluiten?
Hoe zou je dit kunnen doen?
Met wie wil je dit moment delen?
Waarin vind jij troost? Inhoudsblok weergeven | |

Afronding

Je bent nu doorheen deel 2 van het online traject “Leren loslaten”. Hopelijk heb meer lezen je uit de aangereikte handvaten, enkele bruikbare tips kunnen halen. Tips die je in je dagdagelijkse leven kan toepassen, en waar je resultaat van kan behalen!
Ook dit traject is nu afgerond. Je hebt dat mooi volgehouden! Weer iets wat volbracht is en wat je kan afvinken van je to do-lijstje. Nu het bekijken van deze online module achter de rug is, vergt het geen aandacht meer van je. Dat betekent dus terug meer ruimte in je hoofd.
Ik wens je van ganser harte veel succes toe met het toepassen van wat je hieruit haalde!
 
Kathleen Inhoudsblok weergeven | |

Extra ondersteuning

Heb je naar aanleiding van deze module nood aan een luisterend oor, een babbel meer lezen of extra ondersteuning, aarzel dan niet om mij te contacteren voor een online gesprek via kathleen@hulptraject.be.
  Inhoudsblok weergeven | |

Heb ik graag gelezen

Beschuyt, Peter – Massa, Katrien. Waarom ben ik zo moe? Het enige boek dat meer lezen ervoor zorgt dat je meer grip krijgt op je energie. Borgerhoff & Lamberigts (2021)
Brown, Brené. Sterker dan ooit. De wijsheid van vallen en opstaan. Bruna Uitgevers BV (2015)
De Wachter, Dirk. Vertroostingen. Lannoo Campus (2023)
Hendrickx, Marcel. Zeg me dat ik oké ben. Over perfectionisme en bevestigingsdrang. Manteau (2016)
Keirse, Manu. Helpen bij verlies en verdriet. Lannoo (2017)
Maex, Edel. Mindfulness. In de maalstroom van je leven. Lannoo (2006)
Mayer, Heike. Leren loslaten. Tips en technieken om gepieker tegen te gaan en innerlijke rust te vinden. Deltas (2016)
McGee, Paul. Ophouden met piekeren. Deltas (2012)
Mouton, Nina. Zelfzorg is het begin van alles. Lannoo (2023) Inhoudsblok weergeven | |

Welkom

Welkom bij de online module rond ont-prikkeling en onthaasting. Hartelijke dank meer lezen voor je aankoop.
Ik ben blij dat je jouw weg gevonden hebt op mijn website en in het aanbod van zelfhulptrajecten. Tevens hoop ik dat deze bundel met licht-verteerbare (let wel, geen lichtzinnige!) inhoud aan je verwachtingen kan voldoen.
 
In mijn praktijk hoor ik de laatste jaren meer en meer cliënten zeggen “Teveel is teveel”.
 
Barend, die op zijn werk overweldigd wordt door teveel prikkels. Zijn bureau is onderdeel van een werkeiland, waaraan men overlegt, telefoneert en keuvelt. Hij merkt dat dit een negatieve invloed heeft op zijn concentratie en productiviteit. Tegen het einde van de werkdag is hij volledig opgedraaid en thuis is hij nors en kortaf tegen zijn vrouw.
 
Wim spreekt graag met vrienden af, maar een grote groep is te druk voor hem. Hij verkiest een etentje of wandeling in beperkt gezelschap. Maar een uitnodiging afslaan van familie en vrienden, voor events die eigenlijk te druk zijn voor hem, dat vindt hij moeilijk. Dus meestal gaat hij toch. Immers, “Nee zeggen zou onbeleefd zijn.”. De volgende dag bekoopt hij dit met hoofdpijn en misselijkheid.
 
Linda, die al een hele weg heeft afgelegd en inmiddels beter weet wat bij haar werkt, heeft haar woonkamer, keuken en slaapkamer een make-over gegeven. Of beter, een ‘make-under’. Rommel, spullen die niet in de kast pasten, een mix aan kleuren en een overdaad aan speelgoed van de kinderen in de living, … dat is verleden tijd. Haar keuken is fris geschilderd, de leefruimte heeft ze eenvoudig maar gezellig ingericht en haar slaapkamer is een oase van rust geworden.
 
Een greep uit de verhalen…
 
Deze module bevat tips en suggesties, evenals veel vragen, verdeeld over een dozijn hoofdstukken. Deze vragen hebben als doel je meer bewust te laten omgaan met je omgeving, en met datgene wat wel en niet bij jou past. Mijn verwachting is dat als je meer kan doen wat bij jou past, of wat werkt voor jou, je meer balans en comfort kan vinden in je leven. Meer balans en minder overprikkeling, zullen jou meer levenskwaliteit geven. En dat is wat ik jou van harte toewens.
 
Veel leesplezier en inspiratie!
Kathleen
 
 
( De getuigenissen zijn geanonimiseerd. De namen zijn fictief.) Inhoudsblok weergeven | |

Overweldigd?

Hoofdpijn na een drukke en chaotische vergadering? Je niet kunnen concentreren meer lezen op de les omdat je gedachten in beslag genomen worden door dat labeltje in je shirt dat kriebelt in je nek? Schrikt een dancing of concert je af omdat je vreest overstelpt te worden door het geluid, geroezemoes en de drukte?
 
Kreeg je enkele emotionele klappen te verduren en voel je je lam geslagen? Chaos in je hoofd omdat je op je werk of in je studies niet meer weet waar te beginnen, en de opdrachten blijven binnenstromen? Staat je agenda de volgende weekenden propvol met leuke activiteiten, maar voel je dat het teveel is?
 
Misschien heb jij last van overprikkeling in bepaalde situaties…? Voel je je soms geweldig overweldigd…? Daar gaat het over in deze module: mentale overprikkeling. Inhoudsblok weergeven | |

Wat is overprikkeling?

We spreken van overprikkeling als je innerlijke ‘prikkelfilter’ niet goed werkt. meer lezen Als je meer zintuigelijke informatie binnenkrijgt, dan dat je hersenen snel of efficiënt verwerkt krijgen. Het is een overdaad aan prikkels of indrukken die jou via je zintuigen bereiken.
Er bestaat ook zoiets als emotionele overprikkeling. Je wordt overstelpt door emoties of de emoties lijken bij jou des te intenser binnen te komen. Zo intens dat je ze niet goed verwerkt krijgt.
Heb je last van sociale overprikkeling, dan kan jij vast wel genieten van een etentje in een beperkt gezelschap. Maar op weekend gaan met de grote vriendengroep en deelnemen aan diverse groepsactiviteiten, zal wellicht niet ontspannend zijn voor jou.
Overprikkeling kan leiden tot hoofdpijn, concentratieproblemen, oververmoeidheid, innerlijke onrust… Het kan je ongemakkelijk of zelfs echt overstuur maken.
Vooral hoog sensitieve mensen hebben hieronder te lijden. Ook mensen met autisme of een concentratiestoornis hebben soms een minder goede innerlijke ‘prikkelfilter’, waardoor alles harder of intenser lijkt binnen te komen. Maar ook zonder hoog sensitief te zijn, kan je erg veel last hebben van overprikkeling. Inhoudsblok weergeven | |

Je moet niet hoog sensitief zijn om voordeel te halen uit onthaasting en ont-prikkeling.

Inhoudsblok weergeven | |

Symptomen van overprikkeling

• Hoofdpijn / migraine
• Concentratiemoeilijkheden
• Ongeduldig of snel meer lezen geïrriteerd zijn
• Innerlijke onrust, je gestresseerd voelen
• Slaapmoeilijkheden
• Extreme vermoeidheid, of juist een plotse hyperactiviteit
• Overlopen van emotie
• De drang voelen om je af te sluiten van je omgeving (visueel, auditief, …)
• Aanraking of irriterende stoffen vermijden
• In een extreme vorm kan het leiden tot koorts, overgeven, epileptische aanval of mentaal volledig blokkeren Inhoudsblok weergeven | |

Overdrijf ik?

Nee, je overdrijft niet.
 
En nee, dit is geen pleidooi voor luiheid en meer lezen egoïsme, waarbij men ten allen tijde werk wil vermijden en enkel het eigenbelang voor ogen heeft. Evenmin is het een oproep om alles wat ook maar enigszins een beetje vervelend is in je leven, te ontwijken. Nee, het is zoeken naar een evenwicht tussen enerzijds jezelf beschermen, en anderzijds jezelf uitdagen om met dingen om te gaan of te verdragen.
 
Vaak zitten mensen die last hebben van overprikkeling gewrongen tussen, enerzijds doen wat goed is voor jezelf, en anderzijds doen wat goed of gepast is voor anderen.  Waarom? Omdat ze hun eigen noden kennen, EN ook de behoeftes van anderen (snel) aanvoelen en belangrijk vinden.  Vaak hebben ze fijngevoelige voelsprieten voor de noden van een ander, of voor sfeer en spanning in een ruimte.
 
Deze voelsprieten hebben kan soms absoluut een voordeel zijn. Fijngevoelige mensen…

zijn vaak vriendelijk en attent.
voelen sfeer en spanning snel aan.
hebben een groot inlevingsvermogen.
doen anderen graag een plezier.
houden rekening met de behoeften en wensen van de ander.
hebben een sterke intuïtie.
hebben een groot verantwoordelijkheids- en rechtvaardigheidsgevoel.

 
 
Maar evenzeer stelt deze eigenschap hen dikwijls voor een dilemma.

Laat ik de geurkaars (met irriterende geur), die ik van mijn schoonmoeder kreeg, staan als ze op bezoek komt? Of zet ik ze terug in de kast?
Wijs ik die uitnodiging voor een drukke babyborrel vriendelijk af? Of lijkt me dat onbeleefd, en ga ik er toch naartoe?
Zeg ik tegen mijn baas dat een opdracht erbij tegen morgen niet lukt? Of moet ik gehoorzamen en nog maar eens overuren draaien?
Plan ik een weekend “thuis en nergens naartoe” op de gezinskalender? Of gaan de kinderen zich dan hard vervelen?
Vertel ik tegen mijn partner dat ik angst heb om te crashen door alle tegenslagen van de laatste tijd? Of bijt ik op mijn tanden omdat ik hem niet wil lastig vallen met mijn emoties?

 
 
Mensen die gevoelig zijn voor overprikkeling, zijn vaak ook erg gevoelig voor het oordeel van de ander.

Wat zullen de mensen niet denken…?!
Dat kan ik toch niet maken?!
Ze vinden vast dat ik overdrijf of niet sterk genoeg ben.
Ze denken zeker dat ik flauw of egoïstisch ben!

 
Soms is het inderdaad moeilijk om op begrip te kunnen rekenen. Je wil niet overkomen als flauw, saai, werkschuw of als iemand die zich niet wil engageren.
Anderzijds, vaak benijden anderen je wanneer je je grenzen kan aangeven. Want je grenzen durven aangeven, dat vergt een beetje moed. Misschien durf jij iets wat een ander niet durft…!
 
Stilstaan bij wat wel en niet werkt voor jou, zelfkennis, keuzes durven maken, je grenzen aangeven, beslissingen nemen, fijngevoelig zijn… dat is geen zwakte. Dat is sterkte. Dat is wijsheid.
 
 
 
 
  Inhoudsblok weergeven | |

Sleutelwoorden voor ont-prikkeling

Bij ont-prikkelen komt het neer op: zelfkennis, evenwicht, eenvoud en meer lezen sereniteit. Dit zijn wellicht de meest relevante sleutelwoorden. Je zal ze terugvinden als een rode draad doorheen de richtlijnen en concrete tips in de volgende hoofdstukken.
Zelfkennis
Hoe beter je weet wat bij jou wel en niet werkt, waarvan jij rustig wordt of wat jou overweldigt, hoe meer je er rekening mee kan houden en het kan inbouwen of vermijden in jouw leven. Maak bewuste keuzes en verkies datgene wat werkt bij jou.
Evenwicht
Afwisseling tussen inspanning en ontspanning, tussen drukte en rust, zorgt voor dosering. Hoe beter je kan doseren, hoe beter je overprikkeling in de hand kan houden.
Eenvoud
Ons brein houdt van eenvoud en structuur. Eenvoud, structuur, regelmaat en orde vergen minder prikkelverwerking.
Sereniteit
Je brein wordt graag gestimuleerd, maar met een gepaste dosis: een dosis stimulering (of prikkeling) die je brein aankan, die je brein verwerkt krijgt. Zo behoud je kalmte en innerlijke rust en mentale stabiliteit.
 
In dit traject krijg je tal van tips en suggesties aangereikt om je omgeving prikkelarmer te maken. Misschien is niet elke tip even haalbaar of werkzaam voor jou. Immers, niet elk prikkel is voor iedereen even lastig. Doe wat bij jou past, doe waar jij baat bij hebt. Inhoudsblok weergeven | |

Minder prikkels betekent soms echt meer levenskwaliteit.

Inhoudsblok weergeven | |

Een goede bewuste ademhaling werkt rustgevend

Overprikkeling betekent dat je mentaal uit evenwicht geraakt: er komen meer meer lezen prikkels binnen dan dat je brein verwerkt krijgt.
Zorgen voor een goede diepe ademhaling kan je helpen om terug tot rust te komen.
 
Welke voordelen heeft het nog?

Je lichaam neemt meer zuurstof op. Je voelt meer energie.
Je hartslag daalt.
Je krijgt meer ontspanning in je lichaam. Je spierspanning neemt af.
Het bevordert de werking van je spijsverteringsstelsel en darmflora.
Je stresshormonen nemen af.
Je hersenen krijgen meer zuurstof.
Je geest ontspant.
Je kan beter oplossingsgericht denken en je concentreren.
Je kan je emoties beter relativeren en verwerken.

 
 
 
  Inhoudsblok weergeven | |

Wat is een goede ademhaling?

Bij een goede, bewuste ademhaling, neem je een comfortabele houding aan en maak meer lezen je gebruik van je volledige longcapaciteit (in tegenstelling tot een oppervlakkige borstkasademhaling). Je ademt bewust, rustig in en uit. Let daarbij op het volgende:
 
Neem een comfortabele houding aan. Ga liggen op een platte, zachte ondergrond. Matras, zetel, matje zijn prima. Je knieën mogen geplooid zijn, zodat je voeten op de grond staan. Zit je op je werk? Zonder je dan even af, of sluit de deur. Zorg dat je niet gestoord wordt. Ga rechtop zitten met je beide voeten op de grond. Zorg voor evenwicht (letterlijk).

Leg je rechterhand op je buik.
Adem in via je neus en uit via je mond.
Adem 3 tellen in.
Hou 1 tel je adem vast.
Adem 4 tellen uit.
Bij het inademen vorm je een dikke buik (door de lucht in je longen).
Bij het uitademen wordt je buik plat (lucht verdwijnt uit je longen).
Blijf met je aandacht bij je neus, mond, longen, je adem.

 
Probeer je niet te laten afleiden. Geraak je toch afgeleid door iets in je omgeving, geen probleem. Probeer je aandacht gewoon terug te brengen naar je ademhaling.
Deze ademhalingsoefening dagelijks een kwartiertje, kan jou het verschil al doen voelen. Heb je geen kwartiertje, maar tussen al het werk door wel 5 minuten, doe het dan 5 minuten. Alle beetjes helpen.
Ben je verkouden en lukt inademen via je neus niet? Lig je comfortabeler met een plat kussen onder je hoofd? Geen probleem. Doe de ademhalingsoefening op een manier die voor jou comfortabel is.
Ook niet nodig om extreem diep in- en uit te ademen. Volg met je aandacht gewoon het ritme van je ademhaling. Inhoudsblok weergeven | |

Ik denk dat ik ga flauwvallen… of toch niet…

Inhoudsblok weergeven | |

Je kiest niet voor minder leuke dingen,
je kiest voor meer levenskwaliteit.

Inhoudsblok weergeven | |

Sociale mensen

Sociaal contact met vrienden en familie, het kunnen leuke momenten zijn die je meer lezen veel deugd doen. Maar voor veel mensen vergt het ook veel energie, vaak meer dan ze beseffen. Immers, een (grote) groep mensen betekent veel mensen die praten, soms door elkaar heen. Veel indrukken die op je afkomen. En als je visuele of auditieve prikkelfilter niet optimaal werkt, komt er gewoonweg teveel binnen.
 
Is een klasreünie te druk voor jou? Misschien spreek je liever af in kleine groep en verkies je het gezelschap van een beperkt aantal mensen.
 
Kon je toch niet onder dat etentje met je ganse team onderuit? Zorg er dan voor dat je de volgende dag geen drukke agenda gepland hebt, en tot rust kan komen.
 
Komt één van jouw favoriete bands optreden, maar ontzie je de drukte van een volle concertzaal? Wellicht verkies je dan thuis hun muziek te kunnen beluisteren. Of wie weet, misschien spelen ze ergens een intiem huiskamerconcert, waar jij wel van kan genieten.
 
Heb je de komende weekends veel leuke en sociale dingen gepland met je gezin, maar mis je een moment om tot rust te komen? Blokkeer dan ergens de agenda en noteer “niks doen” op de gezinskalender, en plan een dagje pretpark later. Inhoudsblok weergeven | |

Sociale media

Sociale media is voor velen niet meer weg te denken uit het leven. We behouden meer lezen gemakkelijker contact met vrienden en familie en je vindt sneller je oude klasgenoten terug voor een reünie. Nieuws uit alle uithoeken van de wereld bereikt ons binnen een vingerknip en voor velen is het een instrument om zich te profileren naar de buitenwereld toe.
 
We lijken in volle verbinding te staan met alles en iedereen.  Maar “alles” en “iedereen”, dat is veel… Soms veel te veel voor ons brein. Zeker voor een overprikkeld brein.
 
Stel jezelf de volgende vraag: Wil ik mijn brein (en mijn tijd!) blootstellen aan kwantiteit of kwaliteit?
 
Maak bewuste keuzes. Deze vragen kunnen je daarbij helpen:

Waar wil jij je tijd echt aan spenderen? Wat geeft jou echt plezier? Wat vind jij echt belangrijk?
Hoe kan jij doseren? Hoe kan jij voor afwisseling zorgen? Inhoudsblok weergeven | |

Ben je een sociale media veelvraat
of een fijnproever?

Inhoudsblok weergeven | |

Less is more

Inhoudsblok weergeven | |

Minder prikkels,
meer levenscomfort

Hou je niet van veel? Ga dan voor weinig.
Gruwel je van druk? Ga dan voor meer lezen kalm.
Stoor je je aan luid? Kies voor stil.
Loop je te snel? Blijf dan even staan.
Vrees je de massa? Ga voor kwaliteit.
Moet er teveel? Ga dan bewust voor dat wat jij kiest te doen.
Is het nu nog niet aan de orde? Dan is het een zorg voor later.
Lukt het niet in je eentje? Doe het dan samen.

 
Meer levenscomfort maakt van jou een gelukkiger mens, die goed in het vel zit. Je bent blij met jezelf, en voor anderen een leukere partner, moeder, vader, zoon, dochter, zus, broer, buur, collega, vriend of vriendin… Inhoudsblok weergeven | |

Extra ondersteuning

Indien je merkt dat de aangereikte handvaten en oefeningen je niet voldoende meer lezen helpen, dan kan het aangewezen zijn om verdere stappen te zetten en extra hulp te zoeken.
Of als je vaststelt dat je echt gebaat zou zijn met meer intensieve ondersteuning in het omgaan met overprikkeling, ook dan is het contacteren van externe hulp aangewezen.
Nood aan een luisterend oor of een babbel naar aanleiding van deze module? Aarzel dan niet om mij te contacteren voor een online gesprek via kathleen@hulptraject.be.
  Inhoudsblok weergeven | |

Afronding

Zo, nu sta je een dozijn hoofdstukken verder. Hopelijk heb je stukken informatie meer lezen kunnen opslaan in je brein, en raakte je door dit traject niet overprikkeld… Mogelijk waren niet alle delen even hard van toepassing op jouw situatie, maar ik hoop dat je eruit hebt kunnen pikken wat waardevol voor jou was.
Ik wens je toe dat je met meer zelfkennis, evenwicht, energie en sereniteit  in het leven kan staan.
 
Succes!
Kathleen
 
  Inhoudsblok weergeven | |

Heb ik graag gelezen

Aron, Elaine N. Hoog sensitieve personen. Hoe blijf je overeind als de wereld je meer lezen overweldigt. AW Bruna Uitgevers NV Utrecht  (2013)
Dendievel, Leen. Asem, laat angst niet regeren.  Horizon (2022)
Hall, Jean.  Adem. Eenvoudige ademhalingstechnieken voor een rustiger en gelukkiger leven. Uitgeverij Unieboek – Het Spectrum bv Houten – Antwerpen (2017)
Mouton, Nina. Zelfzorg is het begin van alles. Lannoo (2023)
Sunin, Haemin.  Dingen die je alleen ziet als je er de tijd voor neemt. Meulenhoff Boekerij bv Amsterdam (2017)
Van De Voorde, Séverine. Hoogsensitief omgaan met stress. Floreer in een wereld vol prikkels. Borgerhoff & Lamberigts (2023)
Wiking, Meik. Hygge, De Deense kunst van het leven. AW Bruna Uitgevers NV Utrecht (2016) Inhoudsblok weergeven | |

Heel wat te verduren krijgen

Ook als jonge mens krijg je soms lastige of stressvolle situaties te meer lezen verduren.
 
Denk maar aan…

een mondeling examen waarbij de leerkracht het jou moeilijk maakt
het overlijden van je geliefde huisdier
het verlies van je beste vriend of vriendin
middenin de vechtscheiding van je ouders zitten
niet weten welke keuzes je moet maken
niet geslaagd zijn voor je rijexamen
je ontslag krijgen op je werk
situaties waarbij men misbruik maakt van je goedheid
…

 
 
 
Mentale veerkracht is…
Het vermogen om terug overeind te veren, na een periode van stress, tegenslag of een ingrijpende gebeurtenis.
Het vermogen om je te herpakken en lastige dingen te kunnen loslaten in je hoofd.
Het vermogen om niet bij de pakken te blijven zitten.
 
 
  Inhoudsblok weergeven | |

B-I-O

Sommige mensen lijken met een grote portie veerkracht te zijn geboren. Ook meer lezen levenslessen en ervaringen kunnen een invloed op je weerbaarheid en veerkracht hebben.
Er zijn een aantal dingen die je zelf kan doen om je veerkracht te vergroten. Let wel, het zijn geen toverformules! Elke verandering vergt bewustwording, inspanning en oefening.
 
Bewustwording
Mensen hebben een bewustzijn over drie dingen: Gevoelens, Gedachten en Gedrag. Met andere woorden: Mensen voelen, denken en doen.
Bewustwording veronderstelt dat je naar jezelf kan kijken. Niet letterlijk, in de spiegel, maar wel in de vorm van zelfreflectie. Sta stil bij wat jij voelt, wat jij denkt en wat jij doet.
 
Voorbeeld
Waarom reageer ik vandaag toch zo kort en bitsig op mijn klasgenoten (mijn gedrag)…? Misschien ben ik nog teveel bezig met mijn relatiebreuk (mijn gedachten). Potverdikke, hartzeer kan pijn doen (mijn gevoelens).
 
Inspanning
Niks gaat vanzelf! Je moet er moeite voor doen, er energie in willen steken, er tijd voor willen vrijmaken. Motivatie helpt daarbij. Hoe meer gemotiveerd je bent, hoe gemakkelijker het voor je is om een inspanning te leveren.
 
Voorbeeld
Mijn studiecoach heeft een nieuwe studiemethode voorgesteld. Terecht, want mijn punten vallen tegen en eigenlijk doe ik ook maar wat bij het studeren. Die nieuwe methode heb ik nu één keer toegepast. Pff, dat is even wennen. Maar ik wil het kunnen volhouden. Wil echt betere punten halen!
 
Oefenen
Gemiddeld duurt het 2 maanden om een oude gewoonte af te leren, of een nieuwe aan te leren.
Dus: Herhalen! Herhalen! Herhalen! Hoe meer je oefent, hoe meer je loskomt van je oude patroon en nieuwe dingen kan leren.
 
Voorbeeld
Het is zoals leren fietsen of auto rijden. Bij het aanleren moet je met veel dingen tegelijk rekening houden: Je stuur in de gaten houden, terwijl je voeten iets moeten doen, daarbij letten op het verkeer, binnen de lijnen van de rijstrook blijven… Maar hoe meer je oefent, hoe sneller je er vlot in wordt, en op de duur zijn je handelingen geautomatiseerd. Dat wil zeggen, je doet het zonder dat je er nog bewust over moet nadenken.
  Inhoudsblok weergeven | |

This  is what I feel.
This is what I think.
This is what I do.

Inhoudsblok weergeven | |

Noteer voor jezelf…

Een situatie waarmee jij het momenteel lastig hebt.
Dat kan een groot probleem meer lezen zijn, of een kleine zorg.
Sta eens stil bij deze situatie.
 

Wat denk je hierover? Wat zijn jouw gedachten?
Wat voel je hierbij? Welke gevoelens komen naar boven?
Hoe reageer je? Hoe ga je ermee om? Inhoudsblok weergeven | |

10 tips & tricks

Je bent veerkrachtig als je kan zeggen “Dit was een zware opdoffer, maar ik kom meer lezen hier bovenop.”
En als je er ook naar kan handelen.
 
Hoe doe je dat concreet? Dat lees je in de volgende hoofdstukken. Inhoudsblok weergeven | |

Wat een succes had moeten worden, bleek een teleurstelling.
Nu sta ik hier, rustiger, slimmer, beter… Ik denk dat het wel goed komt.

Inhoudsblok weergeven | |

Focus op de oplossing ipv op het probleem of de schuld

Liep er iets mis? Of iets niet goed aangepakt? Je kan de klok niet terugdraaien. meer lezen Hoe graag je dat soms ook wil. Wat gebeurd is, is gebeurd. Het is niet verkeerd om stil te staan bij dingen die misgelopen zijn. Maar blijf er niet in vastzitten. Blijf niet piekeren over “Had ik maar…”, of “Had hij maar…”. Wat doe je wel? Trek er lessen uit en pak het vanaf nu anders aan.
 
Blijf niet hangen in het verleden (wat ging er mis?), maar richt je op de toekomst (wat kan ik er aan doen?).
 
Bijvoorbeeld:
Je hebt een teleurstellende tussentijdse evaluatie gekregen voor een groepswerk. In plaats van uit te pluizen wie er schuld aan heeft en zich onvoldoende heeft ingezet, is het beter om te kijken wat je kan doen om de schade te herstellen en hoe je je als groep kan herpakken. Misschien is een herverdeling van de taken nodig, of moet er vaker overlegd worden, of moet jij meer tijd besteden aan deze opdracht…?
 
Nog voorbeelden:
Ruzie gemaakt met je vriendin? Blijf niet hangen in verwijten over wie als eerste gemene dingen heeft gezegd. Maar denk na over hoe je het kan goedmaken.
Ontslagen? Natuurlijk voel je teleurstelling. Maar blijf niet volharden in boosheid of onrechtvaardigheid. Herpak je en steek je energie in het zoeken van een nieuwe job.
Je eerste examens moeilijk verlopen? Pieker je niet suf over wat je verkeerd deed. Daar kan je nu toch niks meer aan veranderen. Maar probeer het vanaf nu beter te doen. Richt al je aandacht op het volgende examen. Inhoudsblok weergeven | |

PROBLEEM    —–>   OPLOSSING

Inhoudsblok weergeven | |

Noteer voor jezelf…

… een situatie waar je het nu lastig mee hebt.
 

Wat loopt er nu mis? meer lezen Hoe heb jij er nu last van? = HEDEN
Wat is de reden? Waarom liep het mis? Wie had er schuld aan?  = VERLEDEN
Wat kan de oplossing zijn? Wat is een mogelijke eerste stap om te zetten? = TOEKOMST

 
Deze oefening helpt je om verleden, heden en toekomst te onderscheiden.
Eenmaal je dat kan, kan je ook beter de focus leggen op de toekomst.
Welke stappen kan jij zetten om de situatie aan te pakken? Inhoudsblok weergeven | |

Omring je met mensen die het goed menen met je

Mensen die het zwaar te verduren kregen, hebben vaak de neiging om zich af te meer lezen zonderen. Ze zoeken minder gezelschap op en trekken zich (nog meer dan anders) terug op hun kamer. Een beetje tijd voor jezelf om dingen te verwerken is goed. Maar probeer niet in extremen te vervallen en je volledig te isoleren.
 
Als je niemand hebt om mee van gedachten te wisselen, niemand waarmee je een goed gesprek kan voeren, of die de dingen misschien vanuit een ander standpunt kan zien, dan loop je het risico om teveel in je negatieve gedachten vast te blijven zitten. We spreken dan van ‘tunnelzicht’; je ziet enkel nog jouw doemscenario.
 
Je hebt mensen nodig die jou erkenning geven en begrip tonen. Eerlijke en authentieke mensen die luisteren naar je en je kunnen troosten. Maar ook mensen die je (mentale) blik kunnen opentrekken, die je dingen vanuit een ander standpunt laten zien. Inhoudsblok weergeven | |

Noteer voor jezelf…

Wie zijn jouw steunfiguren?
Wie wil oprecht dat het goed met je gaat?
Wie kan meer lezen jou troosten? Wie kan luisteren?
Wie helpt jou om dingen te relativeren? Inhoudsblok weergeven | |

Toon interesse en wees nieuwsgierig

Mensen die open minded zijn, staan open voor nieuwe ideeën, voor de mening of meer lezen inbreng van anderen. Ze zijn tolerant, maar niet grenzeloos. Een open geest hebben betekent dus niet dat je álles moet tolereren. Ook jouw persoonlijke grenzen mogen er zijn.
 
 
Hoe doe je dat, open minded of ruimdenkend zijn?

Luister naar wat anderen te vertellen hebben. Misschien pik je er iets van op.
Toon oprechte interesse en stel vragen. Zo kan je iets leren.
Wees nieuwsgierig en actief. Zo doe je ervaring op.
Wees je bewust van de grenzen van je tolerantie. Hierover meer in een volgend stukje.

 
 
Zo leer je kijken vanuit verschillende invalshoeken. Als je dat kan, dan ben je klaar om je eigen mening vorm te geven, op een onderbouwde en genuanceerde manier.
Heel vaak krijg je terug wat je geeft. Niet altijd, maar vaak wel. Als jij je open minded opstelt, dan is de kans groot dat anderen dat ook zullen doen. Het werkt namelijk aanstekelijk.
  Inhoudsblok weergeven | |

Open je zintuigen,
open je geest,
open je hart.
Wat een traktatie voor jezelf!

Inhoudsblok weergeven | |

Noteer voor jezelf…

Vind jij jezelf ruimdenkend?
Sta jij open voor alternatieve denkwijzen?
Of denk meer lezen jij: “My way or the highway!”
Of neem je de tijd om verschillende standpunten te overwegen?
 
Hoe ervaar jij het als mensen naar jou luisteren, oprechte interesse tonen en vragen stellen?
Wie of wat heeft jou in het verleden al kunnen inspireren? Inhoudsblok weergeven | |

Wees je bewust van grenzen en maak ze duidelijk

Ruimdenkend zijn betekent niet dat je álles moet tolereren en geen grenzen mag meer lezen stellen. Integendeel!
Als mensen over je grenzen gaan, dan voel je dat meestal. Een soort ‘buikgevoel’, zeg maar.
 
Wanneer gaan mensen over je grens?

Als men fysiek te dicht bij je zit of staat.
Als men je overspoelt met aandacht, berichten of vragen.
Wanneer je je onder druk gezet voelt.
Als men zich opdringt.
Als men zich niet houdt aan algemene beleefdheidsregels.
Als men zich niet respectvol gedraagt.
Als men jou onrecht aandoet.
…

 
Als je ondervindt dat iemand jouw grens niet respecteert, spreek er dan over. Wees moedig en breng je gedachten en gevoelens onder woorden.
 
Kan je het bespreken met de persoon in kwestie? Des te beter! Je toont assertiviteit, komt op voor jezelf en kan de ander vertellen wat je niet leuk vindt, of wat jou echt stoort.
Misschien bespreek je het liever met een vriendin, of met één van je ouders, of een leerkracht… Ga op zoek naar een vertrouwenspersoon, iemand die jij dit toevertrouwt. Iemand die kan luisteren, empathie kan tonen en mee na wil denken over een eventuele aanpak.
  Inhoudsblok weergeven | |

Vriendelijk van je,
maar nee, dankjewel.

Inhoudsblok weergeven | |

Noteer voor jezelf…

Misschien zijn er situaties waarin jij voelde dat iemand jouw grens niet meer lezen respecteerde?

Wat gebeurde er toen?
Wat dacht je toen?
Wat voelde je toen?
Heb je dit ooit aan iemand kunnen vertellen? Inhoudsblok weergeven | |

Zorg voor beweging en trek naar buiten

Licht, lucht en beweging is goed voor je fysieke gezondheid. Beweging houdt je meer lezen lichaam soepel. Frisse buitenlucht is goed voor je longen en voor je huid. Daglicht is belangrijk voor je bioritme, je humeur en het zorgt voor vitamine D. Ben je moe en lusteloos? Dan heb je mogelijk wat vitamine D tekort. Veel mensen hebben hier tijdens de wintermaanden last van.
 
Ook voor je mentale welzijn is licht, lucht en beweging essentieel. Als je niet goed in je vel zit, dan heb je vaak de neiging om je af te zonderen. Je zoekt de veiligheid op van een vertrouwde cocon, in huis, op je kamer. Daar is op zich niks mis mee. Maar als je je extreem veel binnen afzondert, dan raak je uit balans. Daarmee bedoel ik dat er teveel van het ene is, en te weinig van het andere.
 
Wat doe je eraan? Zorg voor evenwicht. Wissel binnen zitten af met naar buiten trekken. Ben je geen actieve sportfanaat? Niet erg! Een kleine wandeling, een fietstochtje naar de bakker, het gras maaien, meehelpen in de tuin… ook deze kleine activiteiten kunnen een verschil maken. Inhoudsblok weergeven | |

Licht, lucht en beweging.
Dat staat je goed.

Inhoudsblok weergeven | |

Tips:

Maak een boswandeling van een kwartiertje (of langer).
Zwembad in de buurt? Ga meer lezen eens zwemmen.
Help je ouders een uurtje bij het onderhoud van de tuin.
Heeft je moeder brood nodig? Bied aan om met de fiets naar de bakker te gaan.
Speel even voetbal of badminton of… met je broer of zus in de tuin.
Wil je vader met de auto naar de carwash? Stel voor om de auto samen te wassen.
Nood aan een kop koffie, thee, warme choco…? Drink ‘em in de tuin of op je terras.
Trek even naar het skatepark of basketpleintje bij je in de buurt.
Hou je van de zeelucht? Stel voor om met je gezin een namiddag naar de kust te trekken.
… Inhoudsblok weergeven | |

Aanvaard dat het leven niet altijd mooi en eerlijk is

Mensen houden meestal niet van dingen die negatief, slecht of lelijk zijn. meer lezen Tegenslag, mislukking, ruzie, vernieling, valsheid, pesterijen, oorlog… zijn zaken waar we liever niet mee geconfronteerd worden. Waarom niet? Omdat het allemaal vormen van onrecht zijn, van dingen die niet fair of niet eerlijk zijn. Maar ze behoren nu eenmaal tot het leven, zowel groot onrecht als klein onrecht.
 
Sommige vormen van onrecht kan je proberen aan te pakken.
Bijvoorbeeld:

opkomen voor een klasgenoot die wordt geviseerd door enkele pestkoppen
teruggaan naar de winkel met een beschadigd kledingstuk
een slecht punt dat je niet kan verklaren, bespreken met je leerkracht
stemmen op de partij die volgens jou op een goeie manier onrecht wil aanpakken
een goed doel sponsoren of bloed geven
je vriend aanspreken aan wie je geld leende, maar die het tot nu toe nog niet teruggaf
…

 
In andere situaties is dat moeilijker.
Bijvoorbeeld:

als je favoriete band hun split aankondigt
één van je vrienden ongeneeslijk ziek is
als je ouders in een vechtscheiding zitten
als je grootvader overlijdt door COVID
als je afscheid hebt moeten nemen van je beste vriend
…

 
 
 
Aanvaarden betekent niet dat je iets oké moet vinden, dat je toestemming geeft of het ermee eens bent. Aanvaarden betekent dat je beseft dat je niet alles kan veranderen of ongedaan kan maken. Hoe doe je dat?
Zeg tegen jezelf:
“Dit is wat er gebeurt,
en ik besef dat ik dat niet kan veranderen.”
 
Probeer ook hier een balans te vinden: een balans tussen goed en slecht, tussen recht en onrecht, tussen mooi en lelijk.
Door ook bij positieve dingen stil te staan, verdwijnen de negatieve dingen niet. Maar je geeft er minder gewicht aan, waardoor het negatieve minder zwaar wordt. Meer aandacht voor het positieve, minder voor het negatieve (zonder te ontkennen), zorgt voor een beter mentaal evenwicht.
 
Bijvoorbeeld:

Mijn beste vriend kan niet genezen, maar ik kan hem wel een leuke middag bezorgen door met de klas een karaoke te organiseren.
In mijn eentje kan ik armoede in ons land niet doen verdwijnen. Maar met de klas organiseren we een benefietactiviteit om geld in te zamelen voor armoedebestrijding.
Regen kan je niet uitstellen. Dus ik help mijn vader die landbouwer is, met het tijdig binnenhalen van de gewassen.

  Inhoudsblok weergeven | |

Toepassing:

Deze oefening helpt je bij het vinden van deze balans.
 
Sta elke avond, meer lezen als je in je bed ligt, even stil bij de afgelopen dag en stel jezelf de volgende vragen:

Wat heb ik vandaag gedaan wat me blij maakte, of wat positief was?
Wat heeft een ander vandaag gedaan wat me blij maakte, of wat positief was? Inhoudsblok weergeven | |

Onrecht kan je ombuigen.
Bezorg de ander en jezelf
een glimlach.

Inhoudsblok weergeven | |

Je mentale  energiebalans

Maak je mentale energiebalans op: Wat zijn jouw energieVRETERS en meer lezen energieGEVERS?
Energievreters zijn dingen die je lastig vindt, waar je tijd in steekt en inspanning voor moet leveren. Dingen die je (mentaal) moe maken of voor stress zorgen. Het kan gaan om bepaalde taken, verwachtingen vanuit je omgeving, bezorgdheden, maar ook mensen kunnen veel energie van je vergen.
 
Bijvoorbeeld:

Examens waarvoor je moet studeren
Ouders die vaak ruzie maken
Je broer die het je lastig maakt
Je bezorgdheid over je looks en gewicht
De angst die je voelt bij het spreken voor een groep
…

 
Energiegevers zijn de dingen (of mensen) die je mentale energie en voldoening geven, die je deugd doen of nuttig doen voelen. Ze geven je inspiratie, motivatie en goesting in meer.
 
Denk maar aan …

Een vriendin die jou inspireert met goede ideeën
De samenwerking bij een groepstaak die vlot loopt
Wanneer je muziekleraar je een compliment geeft over je vooruitgang
Als een moeilijke opdracht lukt
Een vriend die je oprecht dankbaar is voor je hulp
Een voetbaltraining die deugd gedaan heeft
…

 
 
Als je meer energie verliest dan wint, dan loopt je ‘energievatje’ leeg en voel je je futloos. Dus belangrijk om een goed evenwicht te hebben.
Probeer in de mate van het mogelijke, energievreters zoveel mogelijk te vermijden of voorkomen.
En zorg voor zoveel mogelijk energiegevers in je dagdagelijkse leven. Inhoudsblok weergeven | |

Jouw energiebalans

Teken 2 kolommen (op papier of op je laptop):
 

In de linker kolom noteer meer lezen je jouw energievreters.
In de rechter kolom noteer je jouw energiegevers.

 
Wat valt je op?
Hoe staat het met jouw energiebalans? Is die min of meer in evenwicht? Inhoudsblok weergeven | |

Jij valt niet samen met je probleem

Als je een probleem hebt, betekent dat niet dat jij een probleem bent. Zelfs al meer lezen voelt dat vaak wel zo…
 
Heb je faalangst? Besef dat faalangst maar een aspect van jou is. Jij bent meer dan jouw faalangst alleen. Je hebt ook een moedig stuk. En dat stuk mag je proberen boven te halen.
Heb je dyslexie? Dat maakt van jou geen dommerik. Dat betekent dat je minder vlot bent met letters, en dus voor bepaalde opdrachten extra tijd moet voorzien om je teksten te dubbelchecken. Maar dat doet geen afbreuk aan je intelligentie, aan je karakter, aan je doorzettingsvermogen of creativiteit. Jij bent meer dan je dyslexie.
Heb je een flater begaan? Dat betekent niet dat je onbekwaam bent. Het betekent dat je een keer een flater hebt begaan en nu zal bekijken hoe je dat gaat oplossen of herstellen. Maar in andere situaties heb jij al hele goeie dingen gedaan; goede suggesties geformuleerd, de juiste hulp geboden, voor een fijne groepssfeer gezorgd…
Heeft iemand een gemene opmerking gemaakt over je uiterlijk? Ten eerste, niet oké en zó oppervlakkig van die persoon! En ten tweede, jij bent meer dan enkel je x-benen, of je stugge haar, of je sproeten, of eender welk lichaamsdeel waar je zelf misschien niet zo blij mee bent.
  Inhoudsblok weergeven | |

Je hebt een probleem,
betekent niet,
je bent een probleem.

Inhoudsblok weergeven | |

Noteer voor jezelf:

Waarin ben jij goed?

Wat doe je graag?

Waarover ben je tevreden bij jezelf?

Inhoudsblok weergeven | |

Maak onderscheid tussen wat je wel en niet kan veranderen

Zit je in een lastige situatie of sta je voor een probleem? Stel jezelf dan de meer lezen volgende vraag:
Kan ik hier iets aan doen? Oftewel, heb ik invloed op deze situatie?
 
Maak (in je hoofd, of op papier) een onderscheid tussen:

Enerzijds: Waarop heb ik geen invloed? Wat kan ik niet veranderen?
Anderzijds: Waarop heb ik wel invloed? Wat kan ik wel veranderen?

 
Heb je er geen invloed op of kan je er niks aan veranderen?
Laat het dan zo. Verspil er geen energie aan. Aanvaard het. Leg je er bij neer.
 
Kan je er wel iets aan veranderen, of kan je er invloed op uit oefenen?
Doe er dan iets mee. Pak het aan. Probeer iets uit. Je kan patronen doorbreken en het tij doen keren. Je kan zorgen voor een nieuwe dynamiek of een aanpak vanuit een andere invalshoek. Er kan iets ontstaan, evolueren, groeien en bloeien. Een ommezwaai, een kentering, een evolutie, misschien zelfs een revolutie!
 
Voorbeelden:

Je kan misschien niks veranderen aan het zakgeld dat je krijgt. Maar je kan misschien wel creatief zijn en inventief omgaan met het beetje geld dat je hebt…
Een moeilijk examen statistiek blijft een moeilijk examen. Maar hoe goed jij je voorbereid, dat heb je wel in de hand.
Het rijgedrag van andere weggebruikers heb je niet in de hand. Maar wel je eigen rijgedrag.

 
 
De volgende tekening kan je daarbij misschien helpen: Jouw cirkels van invloed. Inhoudsblok weergeven | |

Noteer eens voor jezelf…

Hoe zien jouw cirkels van invloed eruit?

Waarop heb jij wel invloed?
Waarop heb meer lezen jij geen invloed?

 
Stop je energie in dingen waarop je invloed hebt. Zo investeer je jouw energie in datgene wat zin heeft.
Steek geen energie in dingen waarop je geen invloed hebt. Al deze energie gaat verloren. Inhoudsblok weergeven | |

Maak tegenslag niet groter of niet kleiner dan het is

Besef dat niet elk probleem een drama is. Iets wat jou irriteert, of iets wat meer lezen moeilijk is, of iets wat jou verdrietig maakt, of iets wat is tegengevallen… dat is lastig. En dat mag je gerust erkennen voor jezelf. Zeg dus gerust tegen jezelf “Dit is lastig”. Maar misschien is dit geen drama, misschien kan jij dit wel aan.
Probeer dus te relativeren: Maak het niet groter dan het is (dramatiseren), maar ook niet kleiner (minimaliseren).
 
Wees mild en aardig voor jezelf, zonder jezelf in een slachtofferrol te wentelen. Een beetje lastig kan jij wel aan. Een beetje verdriet kan jij wel aan. Een beetje frustratie kan jij wel aan. Een beetje tegenvaller kan jij wel aan.
 
Is je verdriet, schaamte, frustratie, ergernis, mislukking… te groot om in je eentje te dragen? Praat er dan zeker over met iemand die het goed meent met je, en die jij vertrouwt. Inhoudsblok weergeven | |

Relativeren, hoe doe je dat?

Noteer voor jezelf…
 
Een gebeurtenis waarmee je het soms lastig meer lezen hebt.

Sta stil bij de feiten (de objectief waarneembare, datgene waarvan je zeker bent)
Sta stil bij je gevoelens (maakt het je boos, gefrustreerd, blij, verdrietig…)
Erken je gevoelens (zeg tegen je zelf dat het oké is om je zo te voelen)
Hoe erg vind je dit? Heel erg, een beetje, gaat het wel over, …? Inhoudsblok weergeven | |

Sometimes you win.
Sometimes you lose.
You’re still brilliant.

Inhoudsblok weergeven | |

Terug overeind

Iedereen krijgt vroeg of laat te maken met tegenslag, slecht nieuws of een zeer meer lezen stressvolle periode. Soms blijf je overeind, maar ook de besten sneuvelen mentaal wel eens.  Dat je valt, kan je vaak niet vermijden. Maar probeer telkens opnieuw overeind te krabbelen. Ik hoop dat de tips, toepassingen en achtergrondinformatie van dit online traject een meerwaarde kunnen betekenen voor je, in het vergaren van meer mentale veerkracht.
 
Lukt het niet in je eentje? Zoek dan een vriend op, of spreek met je ouders, je tante of een andere vertrouwenspersoon. Niet elk probleem geraakt misschien opgelost. Maar zoals het spreekwoord luidt “gedeelde smart is halve smart”. Iets wat jouw gemoed verzwaart, kunnen delen met iemand, zorgt voor verlichting. Inhoudsblok weergeven | |

Extra ondersteuning

Indien je merkt dat de aangereikte handvaten en oefeningen je niet voldoende meer lezen helpen, dan kan het aangewezen zijn om verdere stappen te zetten en extra hulp te zoeken.
Of als je vaststelt dat je echt gebaat zou zijn met meer intensieve ondersteuning voor je mentale gezondheid, ook dan is het contacteren van externe hulp aangewezen.
Heb je nood aan een luisterend of een goede babbel, aarzel dan niet om contact op te nemen met mij voor een online gesprek, via kathleen.hulptraject.be.
 
 
Ik wens je veel succes met je herwonnen veerkracht!
Kathleen Inhoudsblok weergeven | |

Heb ik graag gelezen

Beschuyt, Peter – Massa, Katrien. Waarom ben ik zo moe? Het enige boek dat meer lezen ervoor zorgt dat je meer grip krijgt op je energie. Borgerhoff & Lamberigts (2021)
Brown, Brené. Sterker dan ooit. De wijsheid van vallen en opstaan. Bruna Uitgevers BV (2015)
De Wachter, Dirk. De kunst van het ongelukkig zijn. Lannoo Campus (2019)
Keirse, Manu. Helpen bij verlies en verdriet. Lannoo (2017)
Mayer, Heike. Leren loslaten. Tips en technieken om gepieker tegen te gaan en innerlijke rust te vinden. Deltas (2016)
McGee, Paul. Ophouden met piekeren. Deltas (2012)
Mouton, Nina. Zelfzorg is het begin van alles. Lannoo (2023)
Nelis & van Sark. Motivatie binnenstebuiten. KOSMOS (2015)
Scherder & Hofstra. Hoop voor hart en hersenen. Athenaeum – Polak & Van Gennep (2023)
Van Genderen, e.a.. Patronen doorbreken. Uitgeverij Nieuwezijds (2023) Inhoudsblok weergeven | |

Goede intenties of dwaze plannen?

Jaarlijks, wanneer het begint te zomeren of tegen de feestdagen aan, krijgen meer lezen mensen vaak de neiging om bij lastige taken te zeggen “Dat gaan we bewaren voor na de zomer, of in het nieuwe jaar.”.
Nog een ander fenomeen, naast dit uitstelgedrag, is het massaal formuleren van goede voornemens.
Wellicht ben jij ook één van die mensen die elk jaar  oprecht de intentie heeft om je op de ene of andere manier te herpakken, iets te veranderen of verbeteren, of eindelijk eens aanpakken.
Je wil die winterkilo’s kwijt, meer fietsen, gezonder eten, het tuinhuis aanpakken, de zolder opruimen, je agenda beter plannen… Je herkent ze vast wel, deze voornemens.
En misschien stel jij ook elk jaar vast, dat het effectief waarmaken van jouw voornemens een stuk moeilijker blijkt, dan het formuleren ervan!
 
Dit hulptraject wil geen loze beloftes bieden en je garanderen dat vanaf nu al je voornemens gerealiseerd zullen worden. Het biedt echter wel enkele concrete en realistische handvaten. Hierdoor kan je voor jezelf de kans vergroten dat het lukt om je goede voornemens effectief waar te maken.
 
Ik wens je veel succes met het realiseren van je intenties en wensen!
Kathleen
  Inhoudsblok weergeven | |

Deze zomer jaar ga ik écht…

Herken je ze, deze mooie wensen, dromen, goede intenties en meer lezen voornemens?
 
Vanaf deze zomer ga ik gezonder eten en minder drinken.
Ik neem mezelf voor om meer te sparen.
Volgend jaar wil ik 5 kilo afvallen. Ik ga joggen, zwemmen en maak een afspraak met een diëtist.
Ik wil mijn tijd en agenda beter plannen.
Vanaf nu neem ik mezelf voor om meer op mijn strepen te staan, en assertiever te zijn.
Ik wil me echt niet meer laten verleiden om zoveel overuren te maken.
Volgend jaar wil ik een weekendje plannen met mijn partner. We moeten meer tijd samen doorbrengen.
Ik ga werk maken van de verbouwingen aan ons huis.
Ik wil echt meer tijd maken voor familie en vrienden.
Ik moet leren “nee” zeggen.
Na de feestdagen wil ik het echt rustiger aan doen en voor meer kwaliteitsvolle tijd zorgen.
… Inhoudsblok weergeven | |

Waarom lukt het vaak niet?

Oude patronen
Goede voornemens tot uitvoer kunnen brengen, veronderstelt een meer lezen gedragsverandering. En dat blijkt vaak veel moeilijker dan het lijkt. Mensen vervallen zeer snel in hun oude patroon, in oude gewoontes. Gemiddeld duurt het 2 maanden om een oude gewoonte af te leren en een nieuwe gewoonte te installeren.
“Het is woensdagavond na een hectische middag. Ach, laat ik toch maar een aperitiefje nemen. Dat heb ik wel verdiend.”
 
 
Vaag geformuleerd
Nog een reden waarom we goede voornemens soms niet tot uitvoer kunnen brengen, is omdat we ze te vaag of te algemeen formuleren.
“Ik wil meer sporten en gezonder leven.”
 
 
Onrealistisch doel
Bij het maken van een voornemen, zijn we vaak veel te ambitieus. We leggen de lat te hoog. Hoe hoger we de lat leggen, hoe groter de kans dat het niet lukt.
“Deze zomer wil ik 10 kilo afvallen.”
 
 
Fast forward
Vaak zijn we ook teveel gefocust op het doel dat we willen bereiken.  Zeker niks mis met het willen bereiken van een doel! Maar waar de focus dan wél moet liggen, dat verneem je in het volgende stuk.
“Tegen eind volgend jaar wil gespaard hebben voor onze reis.” Inhoudsblok weergeven | |

Valkuil

Wat gebeurt er in ons brein bij het maken van goede voornemens?
 
Eerst meer lezen blikken we terug op het verleden.  En daar zien we dingen waar we niet tevreden over zijn. We willen dat het vanaf nu anders loopt, dat we het anders kunnen aanpakken.
 
Na die terugblik, schieten onze gedachten in een versnelde vaart, fast forward, naar ons gewenste doel, naar datgene wat we willen bereiken. Naar de toekomst dus. Dat doel krijgt onze volle aandacht, want dat belooft een mooi scenario, althans in onze fantasie.
 
En dan volgt de moeilijkste fase:  Hoe dat doel waarmaken? En dan lopen we soms verloren, vinden we niet voldoende motivatie, of tijd, of steun, of… Het concretiseren van ons doel, op haalbare manier, impliceert dat we met onze gedachten terug naar het heden moeten. In het NU kunnen we die concrete stappen zetten. Hier zou onze focus meer moeten liggen.
 
Hoe behoeden we ons voor deze valkuil? Dat lees je in het volgende stuk. Inhoudsblok weergeven | |

Stap 1: Korte blik op het verleden

Als jij nieuwe voornemens maakt, betekent dit dat je niet tevreden bent over meer lezen iets uit het verleden. Dat wil je veranderen of aanpakken.
Sta stil bij wat je niet langer wil. Inhoudsblok weergeven | |

Stap 2: Wat wil je?

Sta stil bij wat je wil bereiken of aanpakken. Dit is dus jou vooruitblik, jouw meer lezen wens voor de toekomst. Inhoudsblok weergeven | |

Stap 3: Hoe aanpakken?

Leg nu de focus op hoe je dit wil gaan doen:
 

Zet je uiteindelijke doel meer lezen om in kleine haalbare stappen, realistisch om te bereiken. Elke stap die je kan zetten, geeft voldoening en een bescheiden succesje. En dat zorgt dan weer voor energie en bevordert je motivatie.
Formuleer dit in termen van “Ik wil (doel, toekomst, lange termijn), dus ik ga… (concrete actie, nu, korte termijn)”.
Leg de lat niet te hoog. Je kan beter eerst een klein succes behalen, en daarop verder bouwen, dan hoog mikken en falen.
Besef dat het afleren van een oude en het aanleren van een nieuwe gewoonte enkele maanden duurt. Dat betekent dat je er dus een hele tijd zeer bewust mee moet omgaan. En in moeilijke situaties telkens weer een bewuste keuze zal moeten maken.
Zoek een bondgenoot of steunfiguur, die je kan helpen, ondersteunen, motiveren, aanmoedigen…
En lukt het een keer niet? Wees niet te streng voor jezelf. Geen enkel proces verloopt zonder vallen en opstaan. Dus herpak je en doe verder.
Slaag je er wel in om stappen te zetten? Knap en dapper van je! Trakteer jezelf gerust op een beloning. Iets wat jouw motivatie nog meer bevordert, en je project nog meer kans op slagen geeft!

 
 
Voorbeelden
Ik wil meer sporten. Dus ik ga vandaag het sportaanbod van mijn gemeente bekijken. En ik reserveer de dinsdagavond voor mijn sport.
Ik wil 10 kilo afvallen. Ik overweeg samen te werken met een diëtiste, dus ik zoek vandaag gegevens op en probeer een afspraak te maken. Ook ga ik op weekdagen geen frisdrank meer drinken. En ik ga elke dag minstens één stuk fruit eten.
Ik wil stoppen met roken. Ik sta in de supermarkt aan de kassa en zie de pakjes sigaretten. Nee, ik koop er echt geen.
Ik wil niet meer over me laten lopen op het werk. Nu krijg ik weer de vraag om iets te doen, wat eigenlijk mijn job niet is. Ik ga nu naar die persoon om te zeggen dat dit eigenlijk geen taak voor mij is.
  Inhoudsblok weergeven | |

Afronding

Zo, nu weet je wat wellicht jouw valkuilen waren, en hoe je doelen kan omzetten meer lezen in concrete acties. Ik hoop van ganser harte dat het jou nu lukt om je goede voornemens waar te maken deze zomer!
 
 
Heb je bij het werken aan je voornemens extra ondersteuning nodig? Aarzel dan niet om contact op te nemen met een arts, psycholoog, coach of therapeut bij jou in de buurt. Zij bieden een luisterend oor en bekijken samen met jou wat de mogelijkheden en eventuele volgende stappen kunnen zijn.
 
 
Ik wens je veel uitdaging en succes!
Kathleen Inhoudsblok weergeven | |

Heb ik graag gelezen

Brown, Brené. Sterker dan ooit. De wijsheid van vallen en opstaan. Bruna meer lezen Uitgevers BV (2015)
Mouton, Nina. Zelfzorg is het begin van alles. Lannoo (2023)
Nelis & van Sark. Motivatie binnenstebuiten. KOSMOS (2015)
Van Genderen, e.a.. Patronen doorbreken. Uitgeverij Nieuwezijds (2023)
  Inhoudsblok weergeven | |